သူတို႔ အမွတ္ရေနတဲ့ ဦးဝင္းတင္

ရန္ကုန္(မဇၥ်ိမ)။ ။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအျဖစ္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား က်ခံခဲ့ရေသာ ဒီမိုကေရစီ တုိက္ပြဲ၀င္ သူရဲေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးသမား၊ သတင္းစာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ ကြယ္လြန္သြားသည္မွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္တြင္ တစ္ႏွစ္တိတိျပည့္ၿပီျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္၊ ရည္တည္ခ်က္ကို ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ မယိမ္းယိုင္ဘဲ ေနထိုင္သြားကာ အသက္(၈၄)ႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည့္ စံျပပုဂၢိဳလ္ ဦး၀င္းတင္အား အမွတ္ရေနသူအမ်ားစုထဲမွ လူတစ္ခ်ိဳ႕၏ အမွတ္တရစကားမ်ားကို မဇၥ်ိမက ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ေဒၚျဖဴျဖဴသင္း (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္)
ကြၽန္မတို႔စိတ္ထဲမွာေတာ့ တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားေပမယ့္ အၿမဲတမ္းရွိေနတယ္လို႔ ထင္ထားတယ္။ သူ႔ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သံုးသပ္တာေတြ၊ သူ႔ရဲ့အျမင္ေတြကို ကြၽန္မတို႔က အၿမဲတမ္း ၾကားသိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ႔ရဲ့ အျမင္ေတြ၊ သံုးသပ္တဲ့ဟာေတြက အခုလက္ရွိအေနအထားမွာ တစ္ကယ္ျဖစ္ေနေတာ့ တစ္ခါတစ္ေလက်လို႔ရွိ ရင္ ကြၽန္မတို႔ရဲ့ စိတ္ထဲမွာ အဘရွိေနေသးသလို ခံစားရတာေပါ့။

တစ္ကယ့္တစ္ကယ္ေတာ့ သူသံုးသပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေနအထားေတြက အခုလက္ရွိအေနအထားမွာ တစ္ကယ္ျဖစ္လာေတာ့ သူ႔ကိုပိုၿပီးေတာ့ သတိရေစတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရဲ့ အက်ပ္အတည္းျဖစ္လာေလေလ သူ႔ရဲ့ႏုိင္ငံအေပၚမွာထားတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ခံယူခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ကြၽန္မတို႔ အရမ္းကို တန္ဖုိးထားမိသလို တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားေပမယ့္ အၿမဲတမ္း ရင္ထဲမွာရွိေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အဘလိုလူမ်ိဳး တစ္ေယာက္ဆံုး႐ံႈးသြားတာ လက္ရွိတိုင္းျပည္အတြက္ နစ္နာမႈရွိတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။

ကိုဘိုၾကည္ - တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏုိင္ငံ)

ဘဘဦးဝင္းတင္ဟာ ေထာင္ထဲမွာလည္း ႏွစ္ရွည္လမ်ား ျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္။ အဲ့လိုျဖတ္သန္းတဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ့တို႔လူငယ္ေတြအတြက္ အတုယူစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ စံျပအျဖစ္နဲ႔ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီးတစ္ ဆူျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ ေထာင္ကထြက္လာၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း သူ႔ရဲ့သြန္သင္ဆံုးမမႈေတြရွိပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ေတာ့ အစိုးရနဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကေတာ့ လုပ္ရမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ဆီမွာရွိထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းတစ္ခုကို အေလွ်ာ့မေပးဘဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတာကို လမ္းညႊန္ျပသခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလမ္းညႊန္မႈဟာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ တစ္ကယ္ကိုစံထားရတဲ့၊ ေလးစားလိုက္နာရတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘဘဦး၀င္းတင္ကို အရမ္းကိုေလးစားမိပါတယ္။ သူက လူသာေသသြားေပမယ့္ နာမည္ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွမေသပါဘူး။ ဘဘဦး၀င္းတင္ဟာ ေထာင္ကထြက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာလည္း အျပာေရာင္အကႌ်ကို တစ္ေလွ်ာက္လံုး ၀တ္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္မွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိေနတဲ့လူသားေတြက ဘဘဦး၀င္းတင္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ အျပာေရာင္အက်ႌကို၀တ္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုယ္တုိင္လည္း အျပာေရာင္အက်ႌကို၀တ္ၿပီးေတာ့ ဘဘဦး၀င္းတင္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကိုဂုဏ္ျပဳဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။

ဦးျမေအး (၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)

ဘဘဦး၀င္းတင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာစရာေတြက အမ်ားႀကီးပါဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔စံျပဳရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမွာ ေပးဆပ္မႈမ်ားစြာနဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္နည္းနည္းကေလးမွ ယိုင္နဲ႔မသြားခဲ့တဲ့ ဘဘဦး၀င္းတင္ကို ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ကြယ္လြန္တာတစ္ႏွစ္ျပည့္ၿပီ။ ဘဘဦး၀င္းတင္ရဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို အတုယူပါ။ ရပ္တည္ခ်က္မပ်က္ျပားဘဲနဲ႔ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖို႔အတြက္ ဘဘဦး၀င္းတင္ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ အတုိင္းပဲ ရပ္တည္ဖို႔ လိုအပ္ၿပီလုိ႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးထြန္းထြန္းဟိန္ (ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္)

ကြၽန္ေတာ့ရင္ထဲမွာခံစားခ်က္ကေတာ့ ဆရာႀကီးဦး၀င္းတင္က အၿမဲတမ္း ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ႀကိဳးစားေနသူတစ္ေယာက္ပါ။ အၿမဲတမ္း တုိင္းျပည္အေပၚမွာေရာ၊ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာေ
ရာ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သူ ပညာရွင္တစ္ေယာက္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။

ဦးလွေဆြ (အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ)

သူေဆး႐ံုတက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေရာက္ေအာင္သြားၿပီး ဂါရ၀ျပဳခဲ့ေသးတယ္ဗ်။ ဆရာႀကီးက ျမန္မာျပည္ရဲ့ တစ္ကယ့္ရွားပါး ပစၥည္းေလ။ သူ႔လိုေထာက္ျပဖို႔ လူေတြလိုတယ္ဗ်။ သူေျပာတဲ့စကားထဲမွာ သိပ္ထိေရာက္တဲ့ စကားတစ္ခြန္းရွိတယ္။ 'ဘာလုပ္လုပ္ ဒီအစိုးရကို မယံုဘူး' ဆိုတာေလ။ အဲ့ဒါက တြန္းအားေပးသြားတာဗ်။ လူေတြယံုၾကည္ေအာင္လုပ္ျပပါ ဆိုၿပီးေတာ့ တြန္းအားေပးသြားတာေလ။ အဲ့ဒါကို ေခ်ေဖ်ာက္ႏုိင္ေအာင္ လက္ရွိအစိုးရက ႀကိဳးစားရမယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔က ယံုၾကည္ဖြယ္ရာ ေကာင္းတဲ့ဟာေတြကို လုပ္ဖို႔လိုတယ္။

ဦးဝင္းတင္၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

ဦး၀င္းတင္ကို ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္၊ မတ္လ ၁၂ ရက္တြင္ ပဲခူးတိုင္း ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕၌ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ သား သမီးသံုးဦးအနက္ အႀကီးဆံုးျဖစ္သူ ဦး၀င္းတင္မွာ ငယ္စဥ္ကပင္ စာဖတ္၀ါသနာပါ၍ ဗဟုသုတ ႂကြယ္၀ သူျဖစ္ကာ အသက္ ၂၀ အရြယ္ တကၠသိုလ္တက္စဥ္ကတည္းက သတင္းေထာက္တစ္ပိုင္းျဖင့္ စတင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

အျခား သတင္းစာဆရာမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ေၾကးမံု ဦးေသာင္း(ေအာင္ဗလ)၊ ဇ၀နတို႔ႏွင့္အတူ ေၾကးမံုသတင္း စာအား ပူးတဲြတည္ေထာင္သူ၊ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ထင္ရွားသူ ဟံသာ၀တီဦး၀င္း တင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး တစ္ဦးျဖစ္သည့္အျပင္ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း၌ အရွည္ ၾကာဆံုးေသာ ေနခဲ့ရသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးတိုက္ပဲြတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ လႈပ္ရွားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ႏွစ္ ၂၀ နီးပါး အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၁ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး၌ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား

၁၉၇၈ ခုႏွစ္၌ ဦး၀င္းတင္ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္က်င္းပသည့္ စေန စာေပ၀ိုင္းတြင္ မဆလ တစ္ပါတီလမ္း စဥ္ကို ေ၀ဖန္ေသာ စာတမ္းတစ္ေစာင္ တင္သြင္းဖတ္ၾကားခဲ့သည့္အတြက္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဟံသာ၀တီ သတင္းစာကို ပိတ္ပစ္ကာ ၎ကိုလည္း ရာထူးမွ ထုတ္ပယ္ခဲ့။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္၌ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စတင္ဖြဲ႕စည္းသည့္အခါ ဗဟုိ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီတြင္ အတြင္းေရးမွဴး(၁)အျဖစ္ တာ၀န္ ယူခဲ့။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလတြင္ ျပစ္မႈမွ ေရွာင္တိမ္းေနသည့္ တရားခံ၏ ဖခင္ထံတယ္လီဖုန္း ဆက္ သြယ္စကား ေျပာဆုိ၍ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္ ၄ ရက္တြင္ ဦး၀င္းတင္အား ဖမ္းဆီးကာ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ သုံးႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့။

 လြတ္ရက္ေစ့ကာနီးတြင္ ႏုိင္ငံေရးကုိ စြန္႕၍ စစ္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းလက္တဲြရန္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမွ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္သန္းထြန္းက စည္း႐ုံးခဲ့ေသာ္လည္း “စစ္လႊမ္းမုိးေရး ဒႆန” ကုိ သူ အသက္ရွင္ေနသေရြ႕ အျမစ္ျပတ္ေအာင္ တုိက္မည္ဟု တုံ႔ျပန္ခဲ့သျဖင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္က အမ်ားျပည္သူ ဆူပူအံုႂကြေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကုိင္ အားေပးခဲ့သည္ဟု စြပ္စဲြကာ အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာပင္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၁ ႏွစ္ ထပ္ မံ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရ။

၁၉၉၀ ၌ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အစာငတ္ခံ တိုက္ပြဲကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲခဲ့။ ေထာင္တြင္း လြတ္လပ္မႈကို တိုက္ပြဲ၀င္ရင္း အပတ္စဥ္ မွတ္တမ္းလႊာတစ္ခုကို တိုက္အတြင္း ထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့။

၁၉၉၂ ခု၊ ဇြန္လမွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁၁ ႏွစ္ တုိးခံခဲ့ရ။

၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ Su-SLORC Dialogue Policy (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔တို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး ေပၚလစီ) ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္အား ျပန္လႊတ္ေပးရန္၊ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ဖ်က္သိမ္းေပးရန္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ မ်ား စတင္ရန္ သေဘာထား စာတမ္းကိုလည္း ေရးသားခဲ့။

၁၉၉၅ ခုႏွစ္၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ေသာ္လည္း စစ္မွန္ေသာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး ပြဲမ်ား အရိပ္အေယာင္ မေတြ႕ရသျဖင့္ Appeal to the World ကမၻာႀကီးသို႔ ပန္ၾကားခ်က္ တစ္ေစာင္ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့။ ထိုစာတြင္ စစ္အာဏာရွင္တို႔သည္ ကမၻာ့ျပည္သူမ်ားအား အဆိုး၀ါးဆံုး လိမ္လည္ လွည့္ျဖားေနသည့္အတြက္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကပါရန္ ေရးသားတိုက္တြန္းခဲ့။

၁၉၉၅ တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ငါးႏွစ္တုိးကာ စစ္ေခြးတုိက္သို႔ အပို႔ခံခဲ့ရ။

၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးပါေသာ ေထာင္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ ေထာင္ တြင္း ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈမ်ား၊ ရဲဘက္စခန္းမ်ား၏ ငရဲခန္းမ်ား၊ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနတို႔ကို ေဖာ္ျပ ထားသည့္ ၈၃ မ်က္ႏွာပါ “ေထာင္တြင္း လူ႕အခြင္းအေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ” ကို ကုလ သမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ထံ လိပ္မူ၍ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယုိဇုိယုိကုိတာထံသို႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္စာ ေရးသားေပးပုိ႔ခဲ့။ ယင္းေၾကာင့္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၈ ရက္တြင္ ပုဒ္မ ၅(ည)ျဖင့္ ထပ္တိုး ေထာင္ဒဏ္ ခုနစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရ။

ေထာင္တြင္း အက်ဥ္းက်ေနစဥ္အတြင္း “ထူေထာင္ရမယ္၊ ထိန္းသိမ္းရမယ္၊ ထိုင္မေနနဲ႔၊ ထိေတြ႔ရမယ္” ဟူေသာ “ထ” ေလးလံုး ေပၚလစီကိုလည္း ခ်မွတ္လမ္းၫႊန္မႈ ေပးခဲ့။

ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အႏွစ္ ၂၀ နီးပါးမွ် အက်ဥ္းက်ခံရၿပီးေနာက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ ၂၃ ရက္၌ အင္းစိန္ေထာင္မွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လမွ စတင္ကာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ သဘာပတိအဖဲြ႕၀င္အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့။

ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစု၀င္မ်ား၊ စာေပ၊ ႐ုပ္ရွင္ႏွင့္ စာနယ္ ဇင္းနယ္ပယ္မွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ရန္အတြက္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္အတြင္း ဦး၀င္းတင္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့။

မွတ္မွတ္သားသား သူ႔စကား

“ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုကတည္းက စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႕ ရင္ဆုိင္ရမယ္ဆုိတာ ကၽြန္ ေတာ္တို႔ ႀကိဳတင္ တြက္ဆထားရမယ္။ အာဏာရွင္ကိုပလႅင္ေပၚက ဆြဲခ်တဲ့အခါ အဆင္မသင့္ရင္အသက္ ေတာင္ ေပးခ်င္ေပးရလိမ့္မယ္ ဆုိတာလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမင္ထားဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာ၀န္မေက်ရင္ ေနာက္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္ေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အျပစ္တင္စရာ ျဖစ္ လိမ့္မယ္။ အနည္းဆံုး ေနာက္တက္လာမယ့္ လူငယ္မ်ဳိးဆက္ကို လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ တရားမွ်တမႈအတြက္ ဘယ္လမ္းကို ေလွ်ာက္ရမယ္ဆုိတာေလာက္ေတာ့ စံနမူနာ ျပႏိုင္ရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ အလံ မလွဲစတမ္း စြန္႔လႊတ္ စြန္႔စားျပႏိုင္မွ ေနာက္လူငယ္မ်ဳိးဆက္ကလည္း ဒီအလံကို ဆက္လက္ စြဲကိုင္ခ်ီတက္ ၾကမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ စစ္လႊမ္းမိုးေရး ဒႆနကို အျမစ္ကလွန္ႏိုင္ဖုိ႔ ဒီပြဲမွာ အလံ မလွဲစတမ္း ယံုၾကည္ခ်က္ကို ၿမဲၿမဲ ဆုပ္ကိုင္ထားၾကဖုိ႔ လိုပါတယ္”

(၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ အင္းစိန္ေထာင္ အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံေနရစဥ္ ဘ၀တူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ေျပာျပခ်က္)

စာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းျဖတ္သန္းမႈ

ေမာင္၀န္ဇင္း၊ ေပၚသစ္၊ ျပည္စိုး၊ ၀င္းထင္၊ ပုည၊ ၀င္းေဆြ၊ သုေတသီ၊ အယ္ဒီတာ တစ္ဦးဟူေသာ က ေလာင္အမည္မ်ားျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ေ၀ဖန္အကဲျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ ဘာသာျပန္မ်ား၊ ကဗ်ာမ်ားႏွင့္ ၀တၳဳတို မ်ား ေရးသားခဲ့။

လက္ေထာက္ အယ္ဒီတာအျဖစ္ အက်ဳိးေဆာင္ဂ်ာနယ္တြင္ စတင္အလုပ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့။

ေအအက္ဖ္ပီ ႏိုင္ငံျခားသတင္းဌာနတြင္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္၌ ညအယ္ဒီတာအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့။

၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၄ အထိ စာေပဗိမာန္၌ လက္ေထာက္အယ္ဒီတာအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့။

နယ္သာလန္(ေဟာ္လန္) ႏိုင္ငံ၊ အမ္စတာဒမ္ၿမိဳ႕၌ ရွိေနစဥ္အတြင္း ျမန္မာဘာသာျပန္ စာအုပ္စာတမ္း မ်ား ထုတ္ေ၀ေရးတြင္ အႀကံေပးအယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္း မ်ား စုစည္းေဖာ္ျပသည့္ ေစာင္ေရ ၅၀၀ ခန္႔ ထုတ္ေ၀ေသာ “ဒို႔ျပည္သတင္း” သတင္းစာကို ကိုယ္တိုင္ေရး သားကာ ကိုယ္ပိုင္ေငြျဖင့္ ကမၻာတစ္၀န္းရွိ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားထံ စာတိုက္မွ အခမဲ့ေပးပို႔ ျဖန္႔ေ၀ျခင္း ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လာသည့္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလအထိ လုပ္ေဆာင္ခဲ့။

ေၾကးမံုသတင္းစာအား ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၌ စတင္ထူေထာင္ရာတြင္ ဦးေဆာင္ ပါ၀င္သူမ်ားအနက္ တစ္ဦးျဖစ္ ၿပီး ယင္းသတင္းစာ ခ်ိတ္ပိတ္ခံရသည့္ အခ်ိန္အထိ ဇ၀န၊ ေၾကးမံု ဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ) တုိ႔ႏွင့္အတူ အယ္ဒီတာအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့။

ေၾကးမံုသတင္းစာ ျပည္သူပိုင္ အသိမ္းခံရၿပီးေနာက္ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ထုတ္ေ၀သည့္ ဟံသာ၀တီသတင္း စာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့။ ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ ဟံ သာ၀တီဦး၀င္းတင္အျဖစ္ ထင္ရွားလာခဲ့။ ထိုအခ်ိန္အတြင္း ရန္ကုန္သို႔လာေရာက္ကာ သတင္းစာ သင္ တန္းမ်ားလည္း ပို႔ခ်ခဲ့။

 ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုအတြင္း စာနယ္ဇင္းသမဂၢ ဖြဲ႔စည္းလႈပ္ရွားသည့္အခ်ိန္တြင္ ဒု-ဥကၠ႒အျဖစ္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့။ ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ ရွစ္ေစာင္တိတိ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ”သမဂၢ” သတင္းစာတြင္လည္း အင္တုိက္အားတုိက္ ပါ၀င္ ေရးသားခဲ့။

ဆႏၵေဖာ္သံ သတင္းစာကုိ ၃၀၊ ၈၊ ၈၈ တြင္ ကုိယ္တုိင္ ဦးစီးထုတ္ေ၀ခဲ့။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၃ရက္တြင္ အင္းစိန္ေထာင္မွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ NLD ပါတီမွ ထုတ္ေ၀ေသာ ဒီလိႈင္းစာေစာင္တြင္ အႀကံေပးအျဖစ္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့။

ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အသိမွတ္ျပဳခံရမႈမ်ား

ယူနက္စကိုအဖြဲ႕ႀကီးမွ ယူနက္စကို၊ ဂြီလာရ္မိုကာႏို ကမၻာ့စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ဆုကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္၌ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ပင္ ကမၻာ့သတင္းစာမ်ားအသင္းႀကီး (WAN) မွ ခ်ီးျမႇင့္သည့္ လြတ္လပ္မႈ ေရႊကေလာင္ ဆုအား သာယာ၀တီ စမ္းစမ္းႏြဲ႕ႏွင့္အတူ ရရွိခဲ့။

ဦး၀င္းတင္ကုိ ဂုဏ္ျပဳသည့္အေနျဖင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ လမ္းတစ္လမ္းအား “၀င္းတင္လမ္း” ဟု အမည္ ေပးထား။

Credit - Mizzima News