သို႔ျဖစ္၍ မဇၩိမ အေနျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အမည္ျဖင့္ စကားဝုိင္း စီစဥ္ခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ဳိးသမီး ပါဝင္မႈႏႈန္း၊ လူထု အေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ကူညီေပးမႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ ေတြ႕ႀကံဳႏုိင္သည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ား စသည္တို႔ကို ေဆြးေႏြးထားသည္။
အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေမာ္ဒေရတာ အျဖစ္ Rainfall ႏုိင္ငံေရး သင္တန္းေက်ာင္းမွ က်ားမေရးရာ သုေတသီ မပ်ဳိးလက္ဟန္ က ေဆာင္ရြက္ေပးထားၿပီး ျပည္ႀကီးခင္အဖြဲ႔မွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဒါ႐ိုက္တာ ေဒၚႏြယ္ဇင္ဝင္း၊ မဂၤလာေတာင္ညႊန္႕ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ခ်င္းတိုးတက္ေရး ပါတီမွ ေဒၚခ်ယ္ရီဇာေဟာင္တို႔က ပါဝင္ေဆြးေႏြးထားၾကသည္။
 |
| ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားသင့္လဲ၊ လူထု အေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဘယ္လို ပ့ံပိုးေပးသင့္လဲ ... |
မပ်ိဳးလက္ဟန္
မဂၤလာပါ။ ယေန႔တင္ဆက္မယ့္ အစီအစဥ္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ေအာက္မွာ ကြ်န္မတို႔ဒီေန႔ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာေလးကေတာ့ ဒီ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာျပဳလုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံမယ့္ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားသင့္လဲ၊ ဘာေတြျပင္ဆင္ထားသင့္လဲ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုအေနနဲ႔ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ေကာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္ခံမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဘယ္လိုကူညီပံ့ပိုး ေပးသင့္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ကြ်န္မတို႔က ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မေရ ကၽြန္မတို႔အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာလို႔ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္ခံသင့္တယ္လို႔ အစ္မအေနနဲ႔ ထင္ပါသလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အခုအမ်ဳိးသမီး ရာခိုင္ႏႈန္းက ေတာ္ေတာ္နည္းေနတယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔သိရတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဘာေၾကာင့္ေပါ့ေနာ္ အစ္မအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ဳိးသမီးအနည္းဆံုး ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အစ္မတုိ႔လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဘယ္ေလာက္ ကူညီပံ့ပိုးေပးေနတာ ရွိပါသလဲရွင့္။
မႏြယ္ဇင္ဝင္း
အစ္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ အမ်ားဆံုးပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ သင့္တယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေရအတြက္ေတြ မ်ားလာဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ အခုလက္ရွိက ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းဆိုေတာ့ အလြန္နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးပါလာဖို႔ လိုအပ္သလဲဆိုတာကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အစ္မတို႔ CSO (အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း) ေတြအေနနဲ႔က ဒီလူထုနဲ႔ထိေတြ႔ ဆက္ဆံတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေန႔စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္တဲ့အခါမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ နယ္ေဒသေတြမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ မရဘူး။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ မိခင္ကေလး ေမြးဖြားႏႈန္းေတြ၊ ေသဆံုးႏႈန္းေတြမ်ားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီလိုကိစၥေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီလုိကိစၥေတြကို မူဒါဒေတြခ်တဲ့အခါမွာ ကိုယ္စားျပဳေဆြးေႏြး ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ မ်ားဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။
အခုက်ေတာ့ ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ဆိုတာ့ ေတာ္ေတာ္နည္းတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး မ်ားမ်ားပါလာမွ ႏိုင္ငံေတာ္က ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ ကိုသြားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုကို သြားေနတဲ့ေနရာမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ဒီဟာကထိေရာက္မယ္ေပါ့ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာခိုင္ႏႈန္းနည္းရင္ ကိုယ္စားျပဳမႈေတြ မ်ားလာလို႔ရွိရင္ ပိုၿပီးထိေရာက္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္သင့္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာလည္း အင္မတန္ နည္းတယ္ေပ့ါေနာ္။ ရပ္ေက်းအဆင့္မွာပဲ ၾကည့္လိုက္ အမ်ိဳးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆိုတာ မေတြ႔ရသေလာက္ပဲေပါ့ေနာ္။
အဲ့ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာလည္း နည္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ကိုယ္စားျပဳၿပီး စဥ္းစားေပးမယ့္သူေတြ လည္းလိုအပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာ မ်ားလာဖို႔အတြက္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္။ အစ္မတို႔အရပ္ဘက္ လူ႔မႈအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြကို ပညာေပး ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြက ဘယ္လိုရွိသလဲ။ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အခါမွာ ဘာေတြသိထားဖို႔ လိုသလဲဆိုတဲ့ သင္တန္းေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေနာက္အျမင္ဖြင့္ သင္တန္းေတြ လုပ္ေပးေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါအျပင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက တစ္ဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္က အမ်ိဳးသမီးလူဦးေရ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ မဲေပးမယ့္လူဦးေရ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးေတြ ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ မဲေပးႏိုင္ေအာင္ ပညာေပးတာေတြ အျမင္ဖြင့္သင္တန္းေတြ လုပ္ေနတာေတြရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက အမ်ဳိးသမီးလူဦးေရ မ်ားလာေအာင္ တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က ေနၿပီးေတာ့ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ ေနၾကတာျဖစ္တယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေကာင္းပါတယ္။ အစ္မတို႔လုပ္ငန္းကို ကြ်န္မႀကိဳက္ပါတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းကို ကြ်န္မေမးခြန္းေလးေမးပါရေစ။ ခုနက မႏြယ္ဇင္ဝင္း ေျပာသြားသလိုပဲေပါ့။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ရွိတယ္ေပါ့။ လူဦးေရအားျဖင့္ဆိုရင္ ၂၉ ဦး ေပါ့ေနာ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၆၅၆ ဦးမွာမွ ၂၉ ဦးပဲရွိတယ္ ဆိုေတာ့ ဒါအင္မတန္ကို နည္းပါတယ္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အစ္မအေနနဲ႔ေကာ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ နည္းေနတယ္လို႔ အစ္မထင္ပါသလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစ္မကိုယ္တိုင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံတဲ့ ေနရာမွာေကာ အစ္မဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားခဲ့ရတာ ရွိလဲေပ့ါ။ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလည္း မွ်ေဝေပးပါဦးအစ္မ။
မျဖဴျဖဴသင္း
အဓိကကေတာ့ ကၽြန္မျမင္တာေပါ့ေနာ္ ဒီလႊတ္ေတာ္ထဲကို အမ်ိဳးသမီးေရာက္လာတာ နည္းတာဘာေၾကာင့္ဆုိရင္ ကြ်န္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေၾကာင့္ လို႔လည္း ေျပာလို႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ကြ်န္မတို႔ဒီလူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ၈၈ အေရးခင္းကေနစၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကို ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ကို ေတာ္ေတာ္ေလးကို အခက္အခဲျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရမွာကို ေၾကာက္စရာတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ကို လုပ္ထားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါလုပ္လို႔ရွိရင္ အဖမ္းဆီးခံရမယ္။ ေထာင္ခ်ခံရမယ္။ မိသားစုဘ၀ ပ်က္မယ္ဆိုတဲ့ဟာက လူေတြအားလံုးမွာ ဒါကို စြဲလာတဲ့အခါက်ေတာ့ နိုင္ငံေရးလုပ္ဖို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တြန္႔သြားတယ္။ အ့ဲအခါက်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ဒီ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တာလည္း ၂၀၁၀ မွစၿပီးျဖစ္တယ္။ ဒီပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဘာတို႔စၿပီးျဖစ္ တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒီအခ်ိန္က်မွ စၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲနဲ႔အတူ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါ က်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအပါအ၀င္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အဆင္သင့္ မျဖစ္ၾကဘူး။ ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ အေရွ႕ကိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ားႀကီးအခက္အခဲရွိတယ္။ ပိုဆိုးသြားတာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေပါ့။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ အရင္ကတည္းက ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြကအၿမဲတမ္း ေနာက္တန္းမွာပဲ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ အခုလိုႏိုင္ငံေရးကိစၥရပ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ၂၀၁၀ မွာပဲၾကည့္ၾကည့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာပဲၾကည့္ၾကည့္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို အင္အားနည္းေနတာကို ေတြ႔ရတာေပါ့ေနာ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မအေနနဲ႔ေကာ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးအေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိခဲ့သလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစ္မရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီပါတီအေနနဲ႔ေကာ အစ္မကိုဘယ္လိုမ်ား ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြရွိခဲ့သလဲ။
မျဖဴျဖဴသင္း
အဓိကကေတာ့ ကြ်န္မတို႔ပါတီအေနနဲ႔ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါမွာ ကတည္းက ပါတီမွာမူခ်လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ လူငယ္ျဖစ္ရမယ္။ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ရမယ္။ ဒီလိုစံသတ္မွတ္ လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအင္အားက ကြ်န္မတို႔ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ကြ်န္မတို႔ဘက္က ပါလာခ့ဲတယ္ေပါ့ေနာ္။
ဒါေပမယ့္ ကြ်န္မတို႔ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အမွန္အတိုင္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ ကြ်န္မတုိ႔ဘက္က အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္ထားတာေတြ အားနည္းတယ္။ ခုနကေျပာသလို ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ၊ ဘာေတြေဆာင္ရြက္ရမလဲ ကၽြန္မတို႔ရက္အတိုေလးနဲ႔ပဲ ဘယ္လိုကမ္ပိန္းေတြ လုပ္ရမလဲ။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲ ဒါကိုကၽြန္မတို႔က ရက္တိုတိုေလးနဲ႔ပဲ ေဆြးေႏြးၾက၊ ညိႇႏိႈင္းၾက လာၿပီးေတာ့ မွ်ေဝၾကတာေတြ ကၽြန္မတု႔ိ နည္းနည္းပဲရခဲ့လိုက္တယ္။
အခု ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ ကြ်န္မျမင္တာကေတာ့ အခုကြ်န္မတို႔ေတြ႔ေနရတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ အျခား CSO ေတြလုပ္ေနတာ ေတြရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ဝင္စားလာတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္သူတို႔ဘာေတြ ျပင္ဆင္ရမလဲဆို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးေတြ ေရြးေကာက္ပြဲ မဝင္ခင္ကတည္းကိုက ဒီကမ္ပိန္းမွာ ဘာေတြလုပ္ၾကမလဲ။ ျပည္သူကို ဘယ္လိုစည္းရံုးၾကမလဲ။ ကိုယ္ေတြကလည္း ဘာေတြေလ့လာထား ရမလဲ။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစရွိသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တယ္ ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေၾကာင္းအရာေတြကို သိထားဖို႔လိုပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ျပႆနာေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ ရွိတဲ့ဟာကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိထားရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ေကာင္းတယ္လို႔ ကၽြန္မကျမင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘာမွျပင္ဆင္မႈ မရွိဘဲနဲ႔ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရတာ ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ ဒီ ၂၀၁၅ မွာ အားလံုျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အမ်ိဳးသမီးေတြ ဝင္ေရာက္မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္မတို႔အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔ေတြေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ အျခားအျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုး လက္ကမ္းႀကိဳဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာပိုရေအာင္ ႀကိဳးစား ေပးမယ္ဆိုရင္ ပိုအဆင္ေျပမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ဟုတ္ကဲ့။ မခ်ယ္ရီေရ ခုနတုန္းက မျဖဴျဖဴသင္းလည္း ေျပာသြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက အေတြ႔အႀကံဳေတြလည္း အမ်ားႀကီးေျပာသြားတယ္။ အဲ့ေတာ့ တိုင္းရင္းသူကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ ပထမဆံုး ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ မခ်ယ္ရီအေနနဲ႔လည္း ေတာ္ေတာ္ စိတ္လႈပ္ရွားေနမွာပဲေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီက ေနၿပီးေတာ့မွ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံမယ့္ မခ်ယ္ရီအေနနဲ႔ေကာ ဘာေတြမ်ားျပင္ဆင္ထားတာ ရွိသလဲေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ျပည္နယ္မွာ လက္ရွိရွိေနတဲ့ အေျခအေနေတြကေကာ ဘယ္လိုမ်ားရွိသလဲေပါ့။ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ပါဝင္ၿပီးေတာ့မွ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ၿပီးေတာ့မွ အေရြးခံမယ့္အေပၚမွာ လူထုရဲ႕သေဘာထား အျမင္ေတြကေကာ ဘယ္လိုရွိေနပါသလဲ။
မခ်ယ္ရီ
ဟုတ္ကဲ့။ ကြ်န္မတို႔ခ်င္းေတာင္မွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ခုနကသတင္းအခ်က္အလက္ေတြက လံုးဝကိုမရွိေသးသလို ျဖစ္ေနတယ္။ တယ္လီဖုန္းမရွိဘူး။ အင္တာနက္မရွိဘူး။ ၿပီးရင္ Facebook, Social Media ေတြဆုိတာ လံုးဝမရွိဘူး။ သတင္းစာကလည္း ၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲေရာက္တယ္။ အဲ့ဒါေတာင္မွ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာမွ ေရာက္သြားတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္။ ဆုိေတာ့လူေတြက ၿမိဳ႕မွာဘာေတြျဖစ္ေနသလဲ ဆိုတာေတြကို မသိၾကဘူး။ အဲ့လိုမ်ိဳးမသိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ေတာမွာရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကေတာ့ ေတာင္ယာသြားမယ္၊ ျပန္လာမယ္။ ထမင္းခ်က္မယ္။ ဒါပဲသူတို႔ဘ၀က ဒီႏိုင္ငံေရးသည္ သူတို႔နဲ႔မဆိုင္ဘူး။ အဲ့လိုမ်ိဳးယူဆတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
အဲ့လိုမ်ိဳး တစ္ႏွစ္ၿပီးတစ္ႏွစ္ အလုပ္နဲ႔ပဲ၊ မိသားစုနဲ႔ပဲလံုးခ်ာေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္က ေတာ္ေတာ္ေလးကို သင္တန္းေပးဖို႔လည္းလိုတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ ကၽြန္မတို႔ လုပ္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ဝင္စားလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက်ေတာ့လည္းပဲ ေခါင္းေဆာင္မႈပိုင္း ဆိုင္ရာမွာ ေနရာသိပ္မေပးဘူး။ ကၽြန္မတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသားေတြထက္ႏွစ္ဆ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနရတယ္။ သြားတာလာတာကစလို႔ေပါ့။ ကိုယ္ကအၿမဲတမ္းပဲ အမ်ိဳးသားေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို လူထုေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာကို ပိုသိတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ပိုၿပီးေတာ့ လူထုေတြနဲ႔ နီးစပ္မႈပိုရွိတယ္ဆိုတဲ့ ဟာမ်ိဳးေတြအၿမဲတမ္းပဲ ပိုျပေနရတယ္။ အ့ဲဒါကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈအရေပါ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ ဒီလူထုေတြကလည္းပဲ ဒီပါတီထဲမွာေကာ ျပင္ပမွာေကာ အမ်ိဳးသားေတြေျပာမွ ဒါကပိုၿပီးေတာ့ ခိုင္လံုတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒါေတြလည္း မနည္းကိုျပန္ၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္ကႀကိဳးစားရတယ္။ လူထုေတြအေတြးအေခၚေတြ ေျပာင္းဖို႔အတြက္ ကိုယ္ကမနည္း ႀကိဳးစားရတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေျပာင္းလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီ ၂၀၁၅ မွာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၅ မွာဆိုရင္ ကၽြန္မဝင္ၿပိဳင္ရမယ့္ အေၾကာင္းအရာကလည္း ပါတီကတိုက္တြန္းတယ္။ ကြ်န္မရဲ႕အသိုင္းအဝိုင္း သူငယ္ခ်င္းေတြ အကုန္လုံးကလည္း တိုက္တြန္းတယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ လူငယ္ေတြျမင္ခ်င္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ျမင္ခ်င္တယ္။ အခုအဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ့ဟာေတြကို မလိုခ်င္ေတာ့ဘူး။ အေျပာင္းအလဲလိုခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘယ္လို စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိမလဲ
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္အေရြးခံမယ့္ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ သင့္တယ္ ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ေဆြးေႏြးၿပီးၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ရွိႏိုင္သလဲ။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြကလည္း လူထုထဲမွာေကာ ဘယ္လိုမ်ိဳးပံုစံနဲ႔ ရွိေနသလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မေရ အစ္မအေနနဲ႔ လူထုေတြထဲမွာလည္း အၿမဲတမ္းသြားလာၿပီးေတာ့ အစ္မလႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့သူအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ လူထုရဲ႕အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈေပၚမွာ အျမင္ေတြကေကာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ အစ္မလည္းေျပာသြားတယ္။ ထက္၀က္ရွိတဲ့လူဦးေရရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ မဲေပးဖို႔လိုတယ္ဆိုေတာ့ ဒီမဲဆႏၵရွင္အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ မဲေပးဖို႔မွာသူတို႔မွာ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာရွိလဲအစ္မ။
မႏြယ္ဇင္ဝင္း
အခုလက္ရွိအေျခအေနေပါ့ေနာ္။ လက္ရွိအေျခအေနက လူထုထဲမွာလူထုေတြက အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ေတြကို လက္ခံတယ္။ အစ္မတို႔ CSO ေတြမွာလည္း ဦးေဆာင္တဲ့သူေတြရွိတယ္။ ဦးေဆာင္တဲ့သူေတြကို လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကအခက္အခဲက ဘာလဲဆုိေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ အမ်ိဳးသမီးဦးေဆာင္မႈကိုလည္း လက္ခံတယ္။ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြ ေနာက္ကိုပါသြားၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ ဒီဓေလ့က ရွိေနေသးတယ္။ ဒါကစိန္ေခၚမႈ အႀကီးႀကီးရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုက ဘာဆက္လာလဲ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းက သူ႔ရဲ႕ရင္ဆိုင္ရမယ့္စိန္ေခၚမႈက သူ႔ရဲ႕တျခား တာဝန္ေတြရွိတယ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြ၊ မိသားစုတာဝန္ေတြ အဲ့ဒီမိသားစုတာဝန္ေတြကိုလည္း တစ္ဖက္မွာ ထမ္းေဆာင္ထားတယ္။ တစ္ဘက္ကလည္း ဒီလိုယွဥ္ၿပိဳင္မႈအတြက္ကို ျပင္ဆင္မႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ရတယ္ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားကိုယ္စားလွယ္ေတြထက္ သူကႏွစ္ဆပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ရတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ခုနလိုမ်ိဳးအေနအထားမွာရွိေနတဲ့ သူ႔ေဘးနားမွာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ သူ႔မိသားစုေတြ၊ သူ႔ရဲ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြဟာ သူ႔ကိုပ့ံပိုးေပးမွ သူကဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တာ လုပ္လို႔ရတယ္။ အဲ့လိုပံ့ပိုးတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းမရွိရင္ ခုနလိုမ်ိဳး မိသားစုတာဝန္ေတြ အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈတစ္ခု ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ခုကလည္း ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မဲဆြယ္တဲ့အခါမွာ စည္း႐ံုးတဲ့အခါမွာေပါ့ေနာ္ သူတို႔အတြက္အျခားေသာ အဓိကက်တဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ အခုလက္ရွိမွာကေတာ့ Social Media လို႔ေခၚတဲ့ လူမႈကြန္ရက္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Media ေတြက အရမ္းျမန္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အရမ္းျမန္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေနာက္တစ္ခါ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေနအထား အရလည္း Identities Group လို႔ေခၚတဲ့ အုပ္စုကြဲတဲ့သူေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အုပ္စုေတြသူ႔ဟာနဲ႔ သူကြဲေနတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးက သူမဲဆြယ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ တျခားတစ္ဖက္က အုပ္စုတစ္စုကေနၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးဘက္မွာ ရပ္တည္တယ္လို႔ဆိုၿပီး ပံုဖ်က္ထားမႈေတြရွိႏိုင္တယ္။ အဲ့လိုပံုဖ်က္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီအမ်ိဳးသမီးကို ေခါင္းစဥ္တပ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။
ဥပမာ-ဒီအမ်ိဳးသမီးဟာ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာကို မေစာင့္ေရွာက္ဘူးလို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ သူရဲ႕မဲေပးဖို႔ဟာေတြကို အမ်ားႀကီးထိခိုက္တယ္။ ဒီအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဦးဆံုး အရမ္းအေရးႀကီးတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကေတာ့ ဒီ Social Media ကတဆင့္ သူတို႔အေပၚမွာ ပံုဖ်က္ခံရတယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အဲ့လိုပဲဒီ Social Media ကတဆင့္ပဲ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာေတြရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုကေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးမဲဆႏၵရွင္ေတြေပါ့ေနာ္ အစ္မပထမတစ္ခါတုန္း ကလည္း ေျပာခဲ့တယ္။ တစ္၀က္ေက်ာ္က အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္တယ္။ အဲ့ေတာ့ တစ္၀က္ေက်ာ္ကလည္း အမ်ိဳးသမီးမဲဆႏၵရွင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက မဲေပးတ့ဲအခါမွာ ဘယ္လိုေပးေနလဲဆိုတာကို အစ္မတို႔က Study (ေလ့လာ) လုပ္ထားတာမရွိဘူး။ ကိုယ္ကဘယ္လိုစဥ္းစားၿပီး ေပးတာလဲ။ အိမ္ကအမ်ိဳးသားက ဘယ္ပါတီကိုထည့္ဆိုၿပီးေပးတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔သူ ေပးတာလား။ သူကိုယ္တိုင္ကေကာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးစဥ္းစားၿပီးေပးတာလဲ ဆိုတာ ေသခ်ာမသိႏိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါကလည္း အစ္မတို႔အတြက္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြ အတြက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုပဲ။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအေနနဲ႔ အစ္မႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ေကာရွိလားေပါ့။ တကယ္လို႔မ်ား အစ္မတို႔လုိ ပါတီရဲ႕ပံံ့ပိုးမႈ၊ ကူညီမႈမရွိတဲ့ တစ္သီးပုဂၢလ ဝင္ၿပိဳင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြ အေနနဲ႔ေကာ ဘယ္လိုအခက္အခဲမ်ိဳးေတြ၊ ဘယ္လိုစိန္ေခၚမႈမ်ိဳးေတြ ရွိေနႏိုင္ပါလဲရွင့္။
မျဖဴျဖဴသင္း
ကၽြန္မအေနနဲ႔ျမင္တာကေတာ့ မႏွစ္ကေတာ ကၽြန္မတို႔ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္တုန္းကေတာ့ တကယ့္ကို အရမ္းကိုႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲ၊ စိန္ေခၚမႈကေတာ့ သိပ္မေတြ႔ရဘူးေပါ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဝင္ၿပိဳင္တာကလည္း ကၽြန္မတို႔က ၄၀ ေက်ာ္ပဲကိုး။ ပါတီတစ္ခုအေနနဲ႔ ၄၀ ေက်ာ္ ဝင္ၿပိဳင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဝိုင္းဝန္းပံ့ပုိးတာေတြ၊ ကူညီတာေတြ၊ ေစာင့္ေရွာက္တာေတြ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ သိပ္ေတာ့ အခက္အခဲ မရွိခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ္။
ဒါေပမယ့္ အခု ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ျမင္တာကေတာ့ ေနရာတိုင္း၊ ေဒသတိုင္းမွာ အားလံုးက ဝင္ၿပိဳင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔က ပိုၿပီးေတာ့ ႐ုန္းကန္ရမယ္လို႔ ကၽြန္မျမင္တယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားက လံုၿခံဳေရးအရေကာ ကြ်န္မတို႔အားလံုးကို ၾကည့္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲလို ေနရာမ်ိဳးမွာ စည္း႐ံုးေရးဆင္းရင္ ျပႆနာမရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ သိပ္ကိုေဝးလံေခါင္တဲ့ အရမ္းကိုေခါင္တဲ့ ေဒသေတြမွာဆိုရင္ ဒီအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က သူသြားတာလာတာကအစ အမ်ားႀကီးဂ႐ုစိုက္ရမယ့္ ကိစၥေတြရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါလည္းကၽြန္မတို႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥလို႔ျမင္တယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကက်ေတာ့ ဒီတစ္သီးပုဂၢလအေနနဲ႔ ဝင္ၿပိဳင္မယ့္အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ကလည္း ဘာေတြေတြ႔လာႏိုင္လဲဆိုရင္ ဒါကေတာ့ အကုန္လံုးေတြ႔လာႏိုင္တာေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္ေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ ေနာက္ထပ္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ ခုနကေျပာသလုိပဲ ခုနကမႏြယ္ဇင္ဝင္း ေျပာခဲ့သလိုပဲ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔မတူဘူး။ ကြ်န္မတို႔အမ်ိဳးသမီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြ ထမ္းရတာရွိတယ္။ ေနာက္သားသမီးကိစၥ၊ အိမ္ကိစၥေတြဆိုေတာ့ တကယ့္ကိုအမ်ိဳးသားေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဆေလာက္ ႐ုန္းကန္ေတာ့မွ ကၽြန္မတို႔ဒီေနရာကိုေရာက္ဖို႔ အတြက္ကိုျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကၽြန္မကေတာ့ ျမင္တာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ကေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ့ေနရာကို ေရာက္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အခက္အခဲေတြလည္း ေတြ႔လာႏိုင္တယ္။ အဲ့လိုပဲကၽြန္မတို႔ဒီမွာ ပိုၿပီးေတာ့လည္း အမ်ဳိးသားေတြထက္ ႀကိဳးစားဖို႔ လုိတယ္လို႔ ကၽြန္မကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဟုတ္အခု မခ်ယ္ရီေပါ့ေနာ္။ ခုနကလည္း မျဖဴျဖဴသင္းေဆြးေႏြးသြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာပါဝင္ဖို႔ဆိုရင္ ႏွစ္ဆေလာက္ႀကိဳးစာေနတာ ေတြ႔တယ္ေပါ့။ မခ်ယ္ရီကလည္း တိုင္းရင္းသူျဖစ္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ လူမ်ားစုတိုင္းရင္းသူ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ စိန္ေခၚမႈကေတာ့ တူမွာမဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမတူတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြရွိႏိုင္လဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မခ်ယ္ရီတို႔ျပည္နယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈ ေပၚမွာအျမင္ေတြရွိလိမ့္မယ္။ အဲ့လိုအတားအဆီး အခက္အခဲေတြက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္မလဲအစ္မ။
မခ်ယ္ရီ
ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္မတု႔ိအသိုင္းအဝိုင္းမွာ တိုင္းရင္းသား အထူးသျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးေပ့ါေနာ္ အဲ့မွာဆိုလို႔ရွိရင္ စကားပံုေတြလည္းရွိတယ္။ အမ်ားႀကီးပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ႏွိမ္ထားတဲ့စကားပံုေတြေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေနရာမယူႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ဥာဏ္ပညာက မမီဘူး။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ကို တိုက္ခိုက္ခ်င္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲ့ဒီစကားလံုးနဲ႔ပဲ ကၽြန္မတို႔ကို တိုက္ခိုက္လို႔ရတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြကေပါ့ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက အၿမဲတမ္းပဲ ပိုၿပီးေတာ့ရံႈးေနတဲ့ ေနရာမွာအၿမဲတမ္း ေရာက္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဟိုဘက္ကလူက အမ်ိဳးသမီးေတြကို မဲေပးမေနနဲ႔။ သူတို႔ရဲ႕ဥာဏ္ကမမီဘူး။ အဲ့လိုေျပာလိုက္တာနဲ႔သူက တခ်ိဳ႕လူေတြရဲ႕စိတ္က ယိုင္သြားတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြ ေပါ့ေနာ္။ အ့ဲဒါမ်ိဳးေတြလည္း ရွိႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ စြဲေနတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ဥာဏ္မရွိဘူးဆိုတဲ့ဟာေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိန္ေခၚမႈတစ္ခုအေနနဲ႔ ရွိေနတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက က်ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္၌က ကၽြန္မတို႔ဆိုလို႔ရွိရင္ အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္၊ သြားတာလာတာ အကုန္လံုးကိုဆင္ျခင္ေနရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြက ခုနကဒီတိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာဆိုရင္ နာမည္ပ်က္ဖို႔ အင္မတန္မွလြယ္တယ္။ အဲ့လိုမ်ိဳးနာမည္ပ်က္ လိုက္တာနဲ႔ ဒီလူရဲ႕သိကၡာေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြေပၚမွာ အင္စပက္ေတးရွင္း (စစ္ေဆးမႈ) ထားတဲ့ဟာေတြေပါ့ေနာ္။ သိကၡာရွိရမယ္။ ဘုရား၊တရား လိုက္နာရမယ္။ ဟိုဟာျဖစ္ရမယ္၊ ဒီဟာျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာေတြက ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြက အင္မတန္မွမ်ားတယ္။ အဲ့ဒါေတြကိုလည္း ကိုယ္ကဘာသာေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ လုပ္ေနရတယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူရဲ႕ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ ကိုလည္းပဲ မိေအာင္လည္း တြန္းေနရတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီၾကားထဲမွာ ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြက ႐ုန္းကန္ေနရတယ္။ ႏိုင္ငံသူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ေပါ့။
ဥပမာ-ကၽြန္မတို႔က ႏိုင္ငံေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမယ္ဆိုရင္ အခုခ်င္းျပည္နယ္မွာ ဝန္ႀကီးဌာနကိုးခုရွိတယ္။ အဲ့ဒီဟာကို ကၽြန္မကအမ်ိဳးသမီးဌာန ရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒါမွလူတစ္ဝက္ေက်ာ္ရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးလို႔ရတယ္။ အဲ့လိုႏိုင္ငံေရးအရ ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနကအမ်ိဳးသားေတြက က်န္တဲ့ပါတီက အမ်ိဳးသားေတြက ဒါေတြကအမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ခ်ည္းပဲ လိုက္စဥ္းစားတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြ ပိုၿပီးေတာ့ တိုးတက္ဖို႔ျပန္လိုတယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္ၿပီးတိုက္ခိုက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ သူကအမ်ိဳးသမီး Issue ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒုတိယေနရာ ၿပီးလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဥာဏ္မမီဘူးဆိုတဲ့ အစြဲေတြ ၿပီးရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလိုျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ဘာသာေရးကိုင္းရိႈင္းဖို႔လိုတယ္။ ယဥ္ေက်းဖို႔လိုတယ္။ လူမႈေရးေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ စံႏႈန္းေတြကို အဲ့ဒါေတြကိုလည္း ကိုယ္ကလိုက္ျဖည့္ေပး ေနရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံေရးလည္း လုပ္ေနရတယ္။ လူမႈေရးလည္း လုပ္ေနရတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ `
ဒီတစ္ပတ္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား အၿပီး လာမည့္ အပတ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဘယ္လို ပံ့ပိုး ကူညီေပးသင့္လဲ၊ အစိုးရ အေနျဖင့္ ဘယ္လို မူဝါဒေတြ ထားသင့္လဲ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘယ္လို ပံ့ပိုး ကူညီေပးသင့္လဲ စတာေတြကို ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မဂၤလာပါ။ ယေန႔တင္ဆက္မယ့္ အစီအစဥ္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ေအာက္မွာ ကြ်န္မတို႔ဒီေန႔ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာေလးကေတာ့ ဒီ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာျပဳလုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံမယ့္ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားသင့္လဲ၊ ဘာေတြျပင္ဆင္ထားသင့္လဲ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုအေနနဲ႔ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ေကာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္ခံမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဘယ္လိုကူညီပံ့ပိုး ေပးသင့္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ကြ်န္မတို႔က ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မေရ ကၽြန္မတို႔အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာလို႔ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္ခံသင့္တယ္လို႔ အစ္မအေနနဲ႔ ထင္ပါသလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အခုအမ်ဳိးသမီး ရာခိုင္ႏႈန္းက ေတာ္ေတာ္နည္းေနတယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔သိရတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဘာေၾကာင့္ေပါ့ေနာ္ အစ္မအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ဳိးသမီးအနည္းဆံုး ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အစ္မတုိ႔လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဘယ္ေလာက္ ကူညီပံ့ပိုးေပးေနတာ ရွိပါသလဲရွင့္။
မႏြယ္ဇင္ဝင္း
အစ္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ အမ်ားဆံုးပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ သင့္တယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေရအတြက္ေတြ မ်ားလာဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ အခုလက္ရွိက ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းဆိုေတာ့ အလြန္နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးပါလာဖို႔ လိုအပ္သလဲဆိုတာကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အစ္မတို႔ CSO (အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း) ေတြအေနနဲ႔က ဒီလူထုနဲ႔ထိေတြ႔ ဆက္ဆံတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေန႔စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္တဲ့အခါမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ နယ္ေဒသေတြမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ မရဘူး။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ မိခင္ကေလး ေမြးဖြားႏႈန္းေတြ၊ ေသဆံုးႏႈန္းေတြမ်ားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီလိုကိစၥေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီလုိကိစၥေတြကို မူဒါဒေတြခ်တဲ့အခါမွာ ကိုယ္စားျပဳေဆြးေႏြး ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ မ်ားဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။
အခုက်ေတာ့ ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ဆိုတာ့ ေတာ္ေတာ္နည္းတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး မ်ားမ်ားပါလာမွ ႏိုင္ငံေတာ္က ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ ကိုသြားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုကို သြားေနတဲ့ေနရာမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ဒီဟာကထိေရာက္မယ္ေပါ့ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာခိုင္ႏႈန္းနည္းရင္ ကိုယ္စားျပဳမႈေတြ မ်ားလာလို႔ရွိရင္ ပိုၿပီးထိေရာက္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္သင့္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာလည္း အင္မတန္ နည္းတယ္ေပ့ါေနာ္။ ရပ္ေက်းအဆင့္မွာပဲ ၾကည့္လိုက္ အမ်ိဳးသမီးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆိုတာ မေတြ႔ရသေလာက္ပဲေပါ့ေနာ္။
အဲ့ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာလည္း နည္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ကိုယ္စားျပဳၿပီး စဥ္းစားေပးမယ့္သူေတြ လည္းလိုအပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာ မ်ားလာဖို႔အတြက္ကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္။ အစ္မတို႔အရပ္ဘက္ လူ႔မႈအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြကို ပညာေပး ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြက ဘယ္လိုရွိသလဲ။ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အခါမွာ ဘာေတြသိထားဖို႔ လိုသလဲဆိုတဲ့ သင္တန္းေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေနာက္အျမင္ဖြင့္ သင္တန္းေတြ လုပ္ေပးေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါအျပင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက တစ္ဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္က အမ်ိဳးသမီးလူဦးေရ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ မဲေပးမယ့္လူဦးေရ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးေတြ ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ မဲေပးႏိုင္ေအာင္ ပညာေပးတာေတြ အျမင္ဖြင့္သင္တန္းေတြ လုပ္ေနတာေတြရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက အမ်ဳိးသမီးလူဦးေရ မ်ားလာေအာင္ တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က ေနၿပီးေတာ့ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ ေနၾကတာျဖစ္တယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေကာင္းပါတယ္။ အစ္မတို႔လုပ္ငန္းကို ကြ်န္မႀကိဳက္ပါတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းကို ကြ်န္မေမးခြန္းေလးေမးပါရေစ။ ခုနက မႏြယ္ဇင္ဝင္း ေျပာသြားသလိုပဲေပါ့။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက ၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ရွိတယ္ေပါ့။ လူဦးေရအားျဖင့္ဆိုရင္ ၂၉ ဦး ေပါ့ေနာ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၆၅၆ ဦးမွာမွ ၂၉ ဦးပဲရွိတယ္ ဆိုေတာ့ ဒါအင္မတန္ကို နည္းပါတယ္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အစ္မအေနနဲ႔ေကာ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ နည္းေနတယ္လို႔ အစ္မထင္ပါသလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစ္မကိုယ္တိုင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံတဲ့ ေနရာမွာေကာ အစ္မဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားခဲ့ရတာ ရွိလဲေပ့ါ။ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလည္း မွ်ေဝေပးပါဦးအစ္မ။
မျဖဴျဖဴသင္း
အဓိကကေတာ့ ကၽြန္မျမင္တာေပါ့ေနာ္ ဒီလႊတ္ေတာ္ထဲကို အမ်ိဳးသမီးေရာက္လာတာ နည္းတာဘာေၾကာင့္ဆုိရင္ ကြ်န္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေၾကာင့္ လို႔လည္း ေျပာလို႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ကြ်န္မတို႔ဒီလူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ၈၈ အေရးခင္းကေနစၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကို ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ကို ေတာ္ေတာ္ေလးကို အခက္အခဲျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရမွာကို ေၾကာက္စရာတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ကို လုပ္ထားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါလုပ္လို႔ရွိရင္ အဖမ္းဆီးခံရမယ္။ ေထာင္ခ်ခံရမယ္။ မိသားစုဘ၀ ပ်က္မယ္ဆိုတဲ့ဟာက လူေတြအားလံုးမွာ ဒါကို စြဲလာတဲ့အခါက်ေတာ့ နိုင္ငံေရးလုပ္ဖို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တြန္႔သြားတယ္။ အ့ဲအခါက်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ဒီ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တာလည္း ၂၀၁၀ မွစၿပီးျဖစ္တယ္။ ဒီပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဘာတို႔စၿပီးျဖစ္ တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒီအခ်ိန္က်မွ စၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲနဲ႔အတူ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါ က်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအပါအ၀င္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အဆင္သင့္ မျဖစ္ၾကဘူး။ ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ အေရွ႕ကိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ားႀကီးအခက္အခဲရွိတယ္။ ပိုဆိုးသြားတာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြေပါ့။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ အရင္ကတည္းက ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြကအၿမဲတမ္း ေနာက္တန္းမွာပဲ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ အခုလိုႏိုင္ငံေရးကိစၥရပ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ၂၀၁၀ မွာပဲၾကည့္ၾကည့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာပဲၾကည့္ၾကည့္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို အင္အားနည္းေနတာကို ေတြ႔ရတာေပါ့ေနာ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မအေနနဲ႔ေကာ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးအေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိခဲ့သလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစ္မရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီပါတီအေနနဲ႔ေကာ အစ္မကိုဘယ္လိုမ်ား ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြရွိခဲ့သလဲ။
မျဖဴျဖဴသင္း
အဓိကကေတာ့ ကြ်န္မတို႔ပါတီအေနနဲ႔ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါမွာ ကတည္းက ပါတီမွာမူခ်လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ လူငယ္ျဖစ္ရမယ္။ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ရမယ္။ ဒီလိုစံသတ္မွတ္ လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအင္အားက ကြ်န္မတို႔ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ကြ်န္မတို႔ဘက္က ပါလာခ့ဲတယ္ေပါ့ေနာ္။
ဒါေပမယ့္ ကြ်န္မတို႔ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အမွန္အတိုင္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ ကြ်န္မတုိ႔ဘက္က အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္ထားတာေတြ အားနည္းတယ္။ ခုနကေျပာသလို ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ၊ ဘာေတြေဆာင္ရြက္ရမလဲ ကၽြန္မတို႔ရက္အတိုေလးနဲ႔ပဲ ဘယ္လိုကမ္ပိန္းေတြ လုပ္ရမလဲ။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲ ဒါကိုကၽြန္မတို႔က ရက္တိုတိုေလးနဲ႔ပဲ ေဆြးေႏြးၾက၊ ညိႇႏိႈင္းၾက လာၿပီးေတာ့ မွ်ေဝၾကတာေတြ ကၽြန္မတု႔ိ နည္းနည္းပဲရခဲ့လိုက္တယ္။
အခု ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ ကြ်န္မျမင္တာကေတာ့ အခုကြ်န္မတို႔ေတြ႔ေနရတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ အျခား CSO ေတြလုပ္ေနတာ ေတြရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ဝင္စားလာတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္သူတို႔ဘာေတြ ျပင္ဆင္ရမလဲဆို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးေတြ ေရြးေကာက္ပြဲ မဝင္ခင္ကတည္းကိုက ဒီကမ္ပိန္းမွာ ဘာေတြလုပ္ၾကမလဲ။ ျပည္သူကို ဘယ္လိုစည္းရံုးၾကမလဲ။ ကိုယ္ေတြကလည္း ဘာေတြေလ့လာထား ရမလဲ။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစရွိသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တယ္ ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေၾကာင္းအရာေတြကို သိထားဖို႔လိုပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ျပႆနာေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ ရွိတဲ့ဟာကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိထားရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ေကာင္းတယ္လို႔ ကၽြန္မကျမင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘာမွျပင္ဆင္မႈ မရွိဘဲနဲ႔ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရတာ ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ ဒီ ၂၀၁၅ မွာ အားလံုျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အမ်ိဳးသမီးေတြ ဝင္ေရာက္မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္မတို႔အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔ေတြေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ အျခားအျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုး လက္ကမ္းႀကိဳဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေနရာပိုရေအာင္ ႀကိဳးစား ေပးမယ္ဆိုရင္ ပိုအဆင္ေျပမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ဟုတ္ကဲ့။ မခ်ယ္ရီေရ ခုနတုန္းက မျဖဴျဖဴသင္းလည္း ေျပာသြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက အေတြ႔အႀကံဳေတြလည္း အမ်ားႀကီးေျပာသြားတယ္။ အဲ့ေတာ့ တိုင္းရင္းသူကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ ပထမဆံုး ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ မခ်ယ္ရီအေနနဲ႔လည္း ေတာ္ေတာ္ စိတ္လႈပ္ရွားေနမွာပဲေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီက ေနၿပီးေတာ့မွ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံမယ့္ မခ်ယ္ရီအေနနဲ႔ေကာ ဘာေတြမ်ားျပင္ဆင္ထားတာ ရွိသလဲေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ျပည္နယ္မွာ လက္ရွိရွိေနတဲ့ အေျခအေနေတြကေကာ ဘယ္လိုမ်ားရွိသလဲေပါ့။ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ပါဝင္ၿပီးေတာ့မွ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ၿပီးေတာ့မွ အေရြးခံမယ့္အေပၚမွာ လူထုရဲ႕သေဘာထား အျမင္ေတြကေကာ ဘယ္လိုရွိေနပါသလဲ။
မခ်ယ္ရီ
ဟုတ္ကဲ့။ ကြ်န္မတို႔ခ်င္းေတာင္မွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ခုနကသတင္းအခ်က္အလက္ေတြက လံုးဝကိုမရွိေသးသလို ျဖစ္ေနတယ္။ တယ္လီဖုန္းမရွိဘူး။ အင္တာနက္မရွိဘူး။ ၿပီးရင္ Facebook, Social Media ေတြဆုိတာ လံုးဝမရွိဘူး။ သတင္းစာကလည္း ၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲေရာက္တယ္။ အဲ့ဒါေတာင္မွ တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာမွ ေရာက္သြားတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္။ ဆုိေတာ့လူေတြက ၿမိဳ႕မွာဘာေတြျဖစ္ေနသလဲ ဆိုတာေတြကို မသိၾကဘူး။ အဲ့လိုမ်ိဳးမသိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ေတာမွာရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကေတာ့ ေတာင္ယာသြားမယ္၊ ျပန္လာမယ္။ ထမင္းခ်က္မယ္။ ဒါပဲသူတို႔ဘ၀က ဒီႏိုင္ငံေရးသည္ သူတို႔နဲ႔မဆိုင္ဘူး။ အဲ့လိုမ်ိဳးယူဆတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
အဲ့လိုမ်ိဳး တစ္ႏွစ္ၿပီးတစ္ႏွစ္ အလုပ္နဲ႔ပဲ၊ မိသားစုနဲ႔ပဲလံုးခ်ာေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္က ေတာ္ေတာ္ေလးကို သင္တန္းေပးဖို႔လည္းလိုတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ ကၽြန္မတို႔ လုပ္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ဝင္စားလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက်ေတာ့လည္းပဲ ေခါင္းေဆာင္မႈပိုင္း ဆိုင္ရာမွာ ေနရာသိပ္မေပးဘူး။ ကၽြန္မတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသားေတြထက္ႏွစ္ဆ ပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနရတယ္။ သြားတာလာတာကစလို႔ေပါ့။ ကိုယ္ကအၿမဲတမ္းပဲ အမ်ိဳးသားေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို လူထုေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာကို ပိုသိတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ပိုၿပီးေတာ့ လူထုေတြနဲ႔ နီးစပ္မႈပိုရွိတယ္ဆိုတဲ့ ဟာမ်ိဳးေတြအၿမဲတမ္းပဲ ပိုျပေနရတယ္။ အ့ဲဒါကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈအရေပါ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ ဒီလူထုေတြကလည္းပဲ ဒီပါတီထဲမွာေကာ ျပင္ပမွာေကာ အမ်ိဳးသားေတြေျပာမွ ဒါကပိုၿပီးေတာ့ ခိုင္လံုတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒါေတြလည္း မနည္းကိုျပန္ၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္ကႀကိဳးစားရတယ္။ လူထုေတြအေတြးအေခၚေတြ ေျပာင္းဖို႔အတြက္ ကိုယ္ကမနည္း ႀကိဳးစားရတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေျပာင္းလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီ ၂၀၁၅ မွာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၅ မွာဆိုရင္ ကၽြန္မဝင္ၿပိဳင္ရမယ့္ အေၾကာင္းအရာကလည္း ပါတီကတိုက္တြန္းတယ္။ ကြ်န္မရဲ႕အသိုင္းအဝိုင္း သူငယ္ခ်င္းေတြ အကုန္လုံးကလည္း တိုက္တြန္းတယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ လူငယ္ေတြျမင္ခ်င္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ျမင္ခ်င္တယ္။ အခုအဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ့ဟာေတြကို မလိုခ်င္ေတာ့ဘူး။ အေျပာင္းအလဲလိုခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘယ္လို စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိမလဲ
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္အေရြးခံမယ့္ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ သင့္တယ္ ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ေဆြးေႏြးၿပီးၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ရွိႏိုင္သလဲ။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြကလည္း လူထုထဲမွာေကာ ဘယ္လိုမ်ိဳးပံုစံနဲ႔ ရွိေနသလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
အစ္မေရ အစ္မအေနနဲ႔ လူထုေတြထဲမွာလည္း အၿမဲတမ္းသြားလာၿပီးေတာ့ အစ္မလႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့သူအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ လူထုရဲ႕အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈေပၚမွာ အျမင္ေတြကေကာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ အစ္မလည္းေျပာသြားတယ္။ ထက္၀က္ရွိတဲ့လူဦးေရရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ မဲေပးဖို႔လိုတယ္ဆိုေတာ့ ဒီမဲဆႏၵရွင္အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ မဲေပးဖို႔မွာသူတို႔မွာ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာရွိလဲအစ္မ။
မႏြယ္ဇင္ဝင္း
အခုလက္ရွိအေျခအေနေပါ့ေနာ္။ လက္ရွိအေျခအေနက လူထုထဲမွာလူထုေတြက အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ေတြကို လက္ခံတယ္။ အစ္မတို႔ CSO ေတြမွာလည္း ဦးေဆာင္တဲ့သူေတြရွိတယ္။ ဦးေဆာင္တဲ့သူေတြကို လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကအခက္အခဲက ဘာလဲဆုိေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ အမ်ိဳးသမီးဦးေဆာင္မႈကိုလည္း လက္ခံတယ္။ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြ ေနာက္ကိုပါသြားၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ ဒီဓေလ့က ရွိေနေသးတယ္။ ဒါကစိန္ေခၚမႈ အႀကီးႀကီးရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုက ဘာဆက္လာလဲ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းက သူ႔ရဲ႕ရင္ဆိုင္ရမယ့္စိန္ေခၚမႈက သူ႔ရဲ႕တျခား တာဝန္ေတြရွိတယ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြ၊ မိသားစုတာဝန္ေတြ အဲ့ဒီမိသားစုတာဝန္ေတြကိုလည္း တစ္ဖက္မွာ ထမ္းေဆာင္ထားတယ္။ တစ္ဘက္ကလည္း ဒီလိုယွဥ္ၿပိဳင္မႈအတြက္ကို ျပင္ဆင္မႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ရတယ္ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားကိုယ္စားလွယ္ေတြထက္ သူကႏွစ္ဆပိုၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ရတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ခုနလိုမ်ိဳးအေနအထားမွာရွိေနတဲ့ သူ႔ေဘးနားမွာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ သူ႔မိသားစုေတြ၊ သူ႔ရဲ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြဟာ သူ႔ကိုပ့ံပိုးေပးမွ သူကဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တာ လုပ္လို႔ရတယ္။ အဲ့လိုပံ့ပိုးတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းမရွိရင္ ခုနလိုမ်ိဳး မိသားစုတာဝန္ေတြ အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈတစ္ခု ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ခုကလည္း ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မဲဆြယ္တဲ့အခါမွာ စည္း႐ံုးတဲ့အခါမွာေပါ့ေနာ္ သူတို႔အတြက္အျခားေသာ အဓိကက်တဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ အခုလက္ရွိမွာကေတာ့ Social Media လို႔ေခၚတဲ့ လူမႈကြန္ရက္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Media ေတြက အရမ္းျမန္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အရမ္းျမန္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေနာက္တစ္ခါ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေနအထား အရလည္း Identities Group လို႔ေခၚတဲ့ အုပ္စုကြဲတဲ့သူေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အုပ္စုေတြသူ႔ဟာနဲ႔ သူကြဲေနတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးက သူမဲဆြယ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ တျခားတစ္ဖက္က အုပ္စုတစ္စုကေနၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးဘက္မွာ ရပ္တည္တယ္လို႔ဆိုၿပီး ပံုဖ်က္ထားမႈေတြရွိႏိုင္တယ္။ အဲ့လိုပံုဖ်က္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီအမ်ိဳးသမီးကို ေခါင္းစဥ္တပ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။
ဥပမာ-ဒီအမ်ိဳးသမီးဟာ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာကို မေစာင့္ေရွာက္ဘူးလို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ သူရဲ႕မဲေပးဖို႔ဟာေတြကို အမ်ားႀကီးထိခိုက္တယ္။ ဒီအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဦးဆံုး အရမ္းအေရးႀကီးတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကေတာ့ ဒီ Social Media ကတဆင့္ သူတို႔အေပၚမွာ ပံုဖ်က္ခံရတယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အဲ့လိုပဲဒီ Social Media ကတဆင့္ပဲ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာေတြရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုကေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးမဲဆႏၵရွင္ေတြေပါ့ေနာ္ အစ္မပထမတစ္ခါတုန္း ကလည္း ေျပာခဲ့တယ္။ တစ္၀က္ေက်ာ္က အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္တယ္။ အဲ့ေတာ့ တစ္၀က္ေက်ာ္ကလည္း အမ်ိဳးသမီးမဲဆႏၵရွင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက မဲေပးတ့ဲအခါမွာ ဘယ္လိုေပးေနလဲဆိုတာကို အစ္မတို႔က Study (ေလ့လာ) လုပ္ထားတာမရွိဘူး။ ကိုယ္ကဘယ္လိုစဥ္းစားၿပီး ေပးတာလဲ။ အိမ္ကအမ်ိဳးသားက ဘယ္ပါတီကိုထည့္ဆိုၿပီးေပးတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔သူ ေပးတာလား။ သူကိုယ္တိုင္ကေကာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးစဥ္းစားၿပီးေပးတာလဲ ဆိုတာ ေသခ်ာမသိႏိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါကလည္း အစ္မတို႔အတြက္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြ အတြက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုပဲ။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအေနနဲ႔ အစ္မႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ေကာရွိလားေပါ့။ တကယ္လို႔မ်ား အစ္မတို႔လုိ ပါတီရဲ႕ပံံ့ပိုးမႈ၊ ကူညီမႈမရွိတဲ့ တစ္သီးပုဂၢလ ဝင္ၿပိဳင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္းေတြ အေနနဲ႔ေကာ ဘယ္လိုအခက္အခဲမ်ိဳးေတြ၊ ဘယ္လိုစိန္ေခၚမႈမ်ိဳးေတြ ရွိေနႏိုင္ပါလဲရွင့္။
မျဖဴျဖဴသင္း
ကၽြန္မအေနနဲ႔ျမင္တာကေတာ့ မႏွစ္ကေတာ ကၽြန္မတို႔ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္တုန္းကေတာ့ တကယ့္ကို အရမ္းကိုႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲ၊ စိန္ေခၚမႈကေတာ့ သိပ္မေတြ႔ရဘူးေပါ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဝင္ၿပိဳင္တာကလည္း ကၽြန္မတို႔က ၄၀ ေက်ာ္ပဲကိုး။ ပါတီတစ္ခုအေနနဲ႔ ၄၀ ေက်ာ္ ဝင္ၿပိဳင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဝိုင္းဝန္းပံ့ပုိးတာေတြ၊ ကူညီတာေတြ၊ ေစာင့္ေရွာက္တာေတြ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ သိပ္ေတာ့ အခက္အခဲ မရွိခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ္။
ဒါေပမယ့္ အခု ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ျမင္တာကေတာ့ ေနရာတိုင္း၊ ေဒသတိုင္းမွာ အားလံုးက ဝင္ၿပိဳင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔က ပိုၿပီးေတာ့ ႐ုန္းကန္ရမယ္လို႔ ကၽြန္မျမင္တယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားက လံုၿခံဳေရးအရေကာ ကြ်န္မတို႔အားလံုးကို ၾကည့္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲလို ေနရာမ်ိဳးမွာ စည္း႐ံုးေရးဆင္းရင္ ျပႆနာမရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ သိပ္ကိုေဝးလံေခါင္တဲ့ အရမ္းကိုေခါင္တဲ့ ေဒသေတြမွာဆိုရင္ ဒီအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က သူသြားတာလာတာကအစ အမ်ားႀကီးဂ႐ုစိုက္ရမယ့္ ကိစၥေတြရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါလည္းကၽြန္မတို႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥလို႔ျမင္တယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကက်ေတာ့ ဒီတစ္သီးပုဂၢလအေနနဲ႔ ဝင္ၿပိဳင္မယ့္အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ကလည္း ဘာေတြေတြ႔လာႏိုင္လဲဆိုရင္ ဒါကေတာ့ အကုန္လံုးေတြ႔လာႏိုင္တာေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္ေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ ေနာက္ထပ္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ ခုနကေျပာသလုိပဲ ခုနကမႏြယ္ဇင္ဝင္း ေျပာခဲ့သလိုပဲ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔မတူဘူး။ ကြ်န္မတို႔အမ်ိဳးသမီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အိမ္ေထာင့္တာဝန္ေတြ ထမ္းရတာရွိတယ္။ ေနာက္သားသမီးကိစၥ၊ အိမ္ကိစၥေတြဆိုေတာ့ တကယ့္ကိုအမ်ိဳးသားေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဆေလာက္ ႐ုန္းကန္ေတာ့မွ ကၽြန္မတို႔ဒီေနရာကိုေရာက္ဖို႔ အတြက္ကိုျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကၽြန္မကေတာ့ ျမင္တာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ကေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ့ေနရာကို ေရာက္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အခက္အခဲေတြလည္း ေတြ႔လာႏိုင္တယ္။ အဲ့လိုပဲကၽြန္မတို႔ဒီမွာ ပိုၿပီးေတာ့လည္း အမ်ဳိးသားေတြထက္ ႀကိဳးစားဖို႔ လုိတယ္လို႔ ကၽြန္မကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။
မပ်ိဳးလက္ဟန္
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဟုတ္အခု မခ်ယ္ရီေပါ့ေနာ္။ ခုနကလည္း မျဖဴျဖဴသင္းေဆြးေႏြးသြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာပါဝင္ဖို႔ဆိုရင္ ႏွစ္ဆေလာက္ႀကိဳးစာေနတာ ေတြ႔တယ္ေပါ့။ မခ်ယ္ရီကလည္း တိုင္းရင္းသူျဖစ္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ လူမ်ားစုတိုင္းရင္းသူ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ စိန္ေခၚမႈကေတာ့ တူမွာမဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမတူတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြရွိႏိုင္လဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မခ်ယ္ရီတို႔ျပည္နယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈ ေပၚမွာအျမင္ေတြရွိလိမ့္မယ္။ အဲ့လိုအတားအဆီး အခက္အခဲေတြက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္မလဲအစ္မ။
မခ်ယ္ရီ
ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္မတု႔ိအသိုင္းအဝိုင္းမွာ တိုင္းရင္းသား အထူးသျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးေပ့ါေနာ္ အဲ့မွာဆိုလို႔ရွိရင္ စကားပံုေတြလည္းရွိတယ္။ အမ်ားႀကီးပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ႏွိမ္ထားတဲ့စကားပံုေတြေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေနရာမယူႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ဥာဏ္ပညာက မမီဘူး။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ကို တိုက္ခိုက္ခ်င္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲ့ဒီစကားလံုးနဲ႔ပဲ ကၽြန္မတို႔ကို တိုက္ခိုက္လို႔ရတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြကေပါ့ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက အၿမဲတမ္းပဲ ပိုၿပီးေတာ့ရံႈးေနတဲ့ ေနရာမွာအၿမဲတမ္း ေရာက္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဟိုဘက္ကလူက အမ်ိဳးသမီးေတြကို မဲေပးမေနနဲ႔။ သူတို႔ရဲ႕ဥာဏ္ကမမီဘူး။ အဲ့လိုေျပာလိုက္တာနဲ႔သူက တခ်ိဳ႕လူေတြရဲ႕စိတ္က ယိုင္သြားတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြ ေပါ့ေနာ္။ အ့ဲဒါမ်ိဳးေတြလည္း ရွိႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ စြဲေနတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ဥာဏ္မရွိဘူးဆိုတဲ့ဟာေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိန္ေခၚမႈတစ္ခုအေနနဲ႔ ရွိေနတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက က်ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္၌က ကၽြန္မတို႔ဆိုလို႔ရွိရင္ အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္၊ သြားတာလာတာ အကုန္လံုးကိုဆင္ျခင္ေနရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြက ခုနကဒီတိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာဆိုရင္ နာမည္ပ်က္ဖို႔ အင္မတန္မွလြယ္တယ္။ အဲ့လိုမ်ိဳးနာမည္ပ်က္ လိုက္တာနဲ႔ ဒီလူရဲ႕သိကၡာေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြေပၚမွာ အင္စပက္ေတးရွင္း (စစ္ေဆးမႈ) ထားတဲ့ဟာေတြေပါ့ေနာ္။ သိကၡာရွိရမယ္။ ဘုရား၊တရား လိုက္နာရမယ္။ ဟိုဟာျဖစ္ရမယ္၊ ဒီဟာျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာေတြက ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြက အင္မတန္မွမ်ားတယ္။ အဲ့ဒါေတြကိုလည္း ကိုယ္ကဘာသာေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ လုပ္ေနရတယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူရဲ႕ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ ကိုလည္းပဲ မိေအာင္လည္း တြန္းေနရတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီၾကားထဲမွာ ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြက ႐ုန္းကန္ေနရတယ္။ ႏိုင္ငံသူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ေပါ့။
ဥပမာ-ကၽြန္မတို႔က ႏိုင္ငံေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမယ္ဆိုရင္ အခုခ်င္းျပည္နယ္မွာ ဝန္ႀကီးဌာနကိုးခုရွိတယ္။ အဲ့ဒီဟာကို ကၽြန္မကအမ်ိဳးသမီးဌာန ရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒါမွလူတစ္ဝက္ေက်ာ္ရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးလို႔ရတယ္။ အဲ့လိုႏိုင္ငံေရးအရ ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနကအမ်ိဳးသားေတြက က်န္တဲ့ပါတီက အမ်ိဳးသားေတြက ဒါေတြကအမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ခ်ည္းပဲ လိုက္စဥ္းစားတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြ ပိုၿပီးေတာ့ တိုးတက္ဖို႔ျပန္လိုတယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္ၿပီးတိုက္ခိုက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ သူကအမ်ိဳးသမီး Issue ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒုတိယေနရာ ၿပီးလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဥာဏ္မမီဘူးဆိုတဲ့ အစြဲေတြ ၿပီးရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလိုျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ဘာသာေရးကိုင္းရိႈင္းဖို႔လိုတယ္။ ယဥ္ေက်းဖို႔လိုတယ္။ လူမႈေရးေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ စံႏႈန္းေတြကို အဲ့ဒါေတြကိုလည္း ကိုယ္ကလိုက္ျဖည့္ေပး ေနရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံေရးလည္း လုပ္ေနရတယ္။ လူမႈေရးလည္း လုပ္ေနရတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ `
ဒီတစ္ပတ္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား အၿပီး လာမည့္ အပတ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဘယ္လို ပံ့ပိုး ကူညီေပးသင့္လဲ၊ အစိုးရ အေနျဖင့္ ဘယ္လို မူဝါဒေတြ ထားသင့္လဲ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘယ္လို ပံ့ပိုး ကူညီေပးသင့္လဲ စတာေတြကို ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Credit - Mizzima News
No comments:
Post a Comment