လိပ္ကြ်န္းလူသတ္မႈ ထိုင္းတရားရုံး၏လုပ္ထံုးအေပၚ စိုးရိမ္သံသယမ်ား ဖံုးလႊမ္းေန

စက္တင္ဘာလအတြင္းက ထိုင္းနိုင္ငံ ခိုေတာင္ကြ်န္း(လိပ္ကြ်န္း)ရွိ ဆိုင္ရီးကမ္းေျခ၌ ျဗိတိန္နိုင္ငံသာ ၂ဦး အသတ္ခံခဲ့ရသည့္အမႈျဖင့္ စြပ္စြဲခံ ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနသည့္ တရားခံေရွ႕ေနမ်ားအေနႏွင့္ တရားလိုဘက္မွ တင္ျပမည့္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားအား ၾကည့္ရႈခြင့္ မေပးဘဲ ေလ်ာက္လဲခ်က္ကို ၇ရက္ အတြင္း ရုံးေတာ္သို႔ တင္ေပးရမည္ဆိုေသာ ထိုင္းတရားရုံးလုပ္ထံုးမ်ားအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။

ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က အဆိုပါအမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျခားသံသယရွိရသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔၏ ရုိတ္ႏွက္စစ္ေဆးခံခဲ့ရသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ သက္ေသခံခ်က္မ်ားအား ထည့္သြင္းတင္ျပျခင္း စသည့္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား ထြက္ေပၚလာျပီးေနာက္တြင္ တရားရုံးက အမႈၾကားနာစစ္ေဆးရန္ အခ်ိန္သတ္မွတ္ခ်က္ အသစ္ထပ္မံခ်မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အဆိုပါလူသတ္မႈအတြက္ ကိုေဇာ္လင္းႏွင့္ ကိုေ၀ျဖိဳး(၂ဦးစလံုး အသက္ ၂၁ ႏွစ္)တို႔အား အခင္းျဖစ္ပြားျပီး ၂ ပတ္အၾကာတြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ကနဦးက လူသတ္မႈက်ဳးလြန္မိခဲ့ေၾကာင္း ၎တို႔က ၀န္ခံခဲ့ေသာ္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးသူမ်ားက ၎တို႔အား ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ သတ္ပစ္မည္ဟု ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္သာ ၀န္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ ယင္းထြက္ဆိုခ်က္အား ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းခဲ့ၾကသည္။

၎တို႔ ၂ဦးအား ျဗိတိန္နိုင္ငံသား ၂ဦးကို ေပါက္တူးျဖင့္ ရုိက္သတ္မႈ၊ မစၥ၀ုသားရစ္ခ်္အေပၚ မုဒိန္းျပဳက်င့္မႈတို႔ျဖင့္ ယခင္သီးတင္းပတ္က စြဲခ်က္တင္ခဲ့ျပီး ေသဒဏ္က်ခံရဖြယ္ရာ အေျခအေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔၏ ကနဦးအမႈတြဲသည္ ခိုင္လံုမႈမရွိသျဖင့္ ထိုင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီက ပယ္ခ်ခဲ့ေသးသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁လ နီးပါးအၾကာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား ထပ္မံျဖည့္စြက္ျပီး တင္ျပခဲ့ျခင္းကို ေရွ႕ေနမ်ားက ဒီဇင္ဘာ ၃ရက္က စြဲခ်က္တင္ရန္ လက္ခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ခိုေတာင္ကြ်န္းအနီးရွိ အရြယ္အစားအားျဖင့္ ပိုမိုၾကီးမားသည့္ ေကာ့စမီြကြ်န္း တရာရုံးက အမႈကို စတင္ၾကားနာမည့္ ရက္အား ကနဦးသတ္မွတ္သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၅ ရက္မွ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္သို႔ ေရႊ႕လိုက္ျပီး ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထားရ၍ ေလ်က္လဲခ်က္ အျပီးသတ္ တင္ေပးရမည္ဟု သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း စြပ္စြဲခံ ျမန္မာ ၂ဦးဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေရွ႕ေနအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေရွ႕ေန နမ္ခံုခ်ဳံပူခ်တ္၏ ေျပျပခ်က္အရ သိရသည္။

တရားခံေရွ႕ေနမ်ားဘက္မွ ဒီဇင္ဘာ ၁၈ရက္ ေနာက္ဆံုးထား၍ အျပီးသတ္ေလ်ာက္လဲခ်က္တင္ေပးရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားလိုဘက္မွ စြဲခ်က္အျပည့္အစံုကို ၾကည့္ရႈခြင့္မေပးဘဲ စြဲဆိုမည့္ ပုဒ္မမ်ား၊ ေသဆံုးသူ ျဗိတိန္ ၂ဦးတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ေတြ႔ရွိရေသာ ဒဏ္ရာမ်ားစသည္တို႔ကိုသာ ေဖာ္ျပထားသည့္ စာမ်က္ႏွာ ၆ မ်က္ႏွာပါ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကိုသာ ၾကည့္ရႈခြင့္ ရေၾကာင္း သိရသည္။

တရားလိုဘက္မွ တင္ျပမည့္ စြဲခ်က္အျပည့္အစံုသည္ အဆိုပါအမႈအတြက္ အေစာပိုင္းက ထိုင္းနိုင္ငံသို႔ေစလႊတ္ခဲ့ေသာ ျဗိတိန္ရဲတပ္ဖြဲ႔ထံ၌ ရွိေနျပီး ၎တို႔က အသတ္ခံရသူ ျဗိတိန္နိုင္ငံသားတို႔၏ မိသားစုမ်ားအား ျပသခဲ့ရာ တရားလိုစြဲခ်က္သည္ ခိုင္မာအားေကာင္းသည္ဟုပင္ မိသားစု၀င္မ်ားက ယခင္အပတ္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း တရားခံေရွ႕ေနမ်ားအေနႏွင့္ တစံုတရာ သိခြင့္မရေခ်။

မွ်တေသာ တရားစီရင္မႈအတြက္ လႈပ္ရွားသူမ်ားအဖြဲ႔ Reprieve မွ Maya Foa က ေသဆံုးသူမ်ား၏ မိသားစုအေပၚ ဂရုဏာသက္မိေၾကာင္းႏွင့္ မိသားစု၀င္မ်ားအေနႏွင့္ အမွန္တကယ္ ျပစ္မႈက်ဳးလြန္ခဲ့ၾကသူမ်ားအား ထိုက္တန္သည့္ အျပစ္ေပးသည္ကို ျမင္လိုသည့္ ဆႏၵအား နားလည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“မွ်တျပီး ပြင့္လင္းျမင္သာရွိတဲ့ တရားစီရင္မႈကို ျမင္ခ်င္တာ ကြ်န္မတို႔လည္း သူတို႔နဲ႔အတူတူပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ လက္တေလာမွာေတာ့ အဲဒီလို ျဖစ္မယ့္ပံု မေပၚဘူး၊ အခင္းျဖစ္တဲ့ေနရာကို ၀င္ခ်င္သလို ၀င္၊ ထြက္ခ်င္သလို ထြက္တာေတြ၊ ႏွိပ္စက္ျပီး ၀န္ခံခိုင္းတာေတြ၊ လူေသမႈေဆးစစ္ခ်က္က မယံုၾကည္ရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာဆိုေရးသားခဲ့ၾကတယ္ေလ။ တရားလိုစြဲခ်က္ကို ျဗိတိန္ရဲတပ္ဖြဲ႔ကိုေတာင္ ျပျပီး တရားခံေရွ႕ေနေတြဘက္ကိုေတာ့ သိခြင့္မေပးဘဲ အခုဆို သူတို႔အေနနဲ႔ ေလ်ာက္လဲဖို႔ ၇ရက္သာ အခ်ိန္ေပးထားတယ္။”

ျဗိတိန္အစိုးရသည္ မည္သည့္အေျခအေနမ်ဳိးတြင္မဆို ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းအေပၚ ဆန္႔က်င့္သည့္ မူ၀ါဒရွိသည့္အတြက္ လြတ္လပ္မွ်တသည့္ တရားစီရင္မႈျဖစ္ေရး ၎တို႔အေနႏွင့္ ထိုင္းအစိုးရအား တိုက္တြန္းသင့္ေၾကာင္းလည္း ယင္းက ဆိုသည္။

အဆိုပါအမႈတြင္ တရားခံေရွ႕ေနမ်ားအား ကူညီလုပ္ေဆာင္ေနသူတဦးျဖစ္သူ ထိုင္းနိုင္ငံေရာက္ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအေရးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ျဗိတိသွ်လူမ်ဳိး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ အန္ဒီေဟာက တရားခံေရွ႕ေနမ်ားအေနႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ တရားလိုဘက္မွ စြဲခ်က္ကို ၾကည့္ရႈခြင့္မရသျဖင့္ ေလ်ာက္လဲခ်က္တင္ရန္မွာ မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ တရားလိုေတြက ဘာသက္ေသအေထာက္အထားေတြတင္ျပလာမယ္ဆိုတာ မသိရလို႔ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူးျဖစ္ေနတယ္၊ မီဒီယာေတြက ေရးတဲ့အေၾကာင္းအခ်က္ေတြထက္ပိုျပီး ဘာမွ မသိရဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဘက္က ကိုယ္ပိုင္အေထာက္အထားေတြနဲ႔ ေလ်က္လဲတဲ့အခ်ိန္က်မွပဲ သူတို႔က ဘာအေထာက္အထားေတြနဲ႔ စြဲခ်က္တင္သလဲဆိုတာ သိရမယ္၊ ဒါဟာ လံုး၀မျဖစ္နိုင္တဲ့အေနအထားပါ။ ကိုယ့္ကို ဘာအေထာက္အထားနဲ႔ စြပ္စြဲသလဲမသိတဲ့ အမႈကို ဘယ္လိုရင္ဆိုင္မလဲဗ်ာ၊ ကိုယ့္ကိုဘာနဲ႔ စြဲတယ္ဆိုတာ သိထားရမွာျဖစ္တယ္၊ ဒါဟာ ရာဇ၀တ္မႈစီရင္ထံုးရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားပါ” ဟု အန္ဒီေဟာက ေျပာသည္။

ယင္းအျပင္ ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က အဆိုပါအမႈအတြက္ စစ္ေဆးရာတြင္ ခိုေတာင္ကြ်န္းေပၚရွိ အျခားေသာ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအား ႏွိပ္စက္ခဲ့သည့္ သက္ေသအေထာက္အထားပါ မွတ္တမ္းအား အန္ဒီေဟာက ထိုင္းလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီသို႔ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔က ေပးအပ္ခဲ့သည္။

အဆိုပါမွတ္တမ္းပါ ဓါတ္ပံု၊ ဗီဒီယိုႏွင့္ အသံဖိုင္မ်ားတြင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္စဥ္အတြင္း ထိုင္းရဲမ်ား၏ ရုိက္ႏွက္ခံရပံု၊ ေရေႏြးပူျဖင့္ ေလာင္းခံရပံုမ်ား ျမန္မာလူငယ္မ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္သည္။ ယင္းစြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က ျငင္းဆိုထားသည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ကလည္း ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔၏ နွိပ္စက္မႈမ်ားႏွင့္ပက္သက္၍ စိုးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားသည္။ အခင္းျဖစ္ပြားရာေနရာသို႔ အမ်ားတကာ ၀င္ထြက္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးအား လူသတ္မႈ က်ဳးလြန္သည္ဟု စြပ္စြဲထားသည့္ DNA အေထာက္အထား မွန္ကန္တိက်မႈနွင့္ ပတ္သက္၍လည္း သကၤာမကင္း ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ားအတြက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအား မွာယြင္းစြာ ဖမ္းဆီးအျပစ္ေပးရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့မႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္အတြက္လည္း ပိုမိုစိုးရိမ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

‪#‎myanmar‬ ‪#‎kohtao‬
Ref ; The Gurdian

Credit - News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)