Capacity (ေဆာင္းပါး)

(ပုိက္တင္)

Capacity ကုိ တစ္စုံတစ္ေယာက္ရဲ႕ တစ္စုံတစ္ရာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြးလို႔ အဘိဓာန္မွာ ဖြင့္ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘဝရပ္တည္မႈ၊ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈတို႔နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး Capacity ရွိတယ္၊ မရွိဘူးေျပာတဲ့ အခါမွာေတာ့ အဓိပၸာယ္က အမ်ားႀကီး က်ယ္ဝန္းပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္အတြက္ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ ကြၽမ္းက်င္ျပည့္စုံမႈ၊ တျခားေသာ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးမ်ား ျပည့္ဝျပည့္စုံမႈ၊ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းမြန္မႈ၊ မိမိတာဝန္ကို ႐ိုေသေလးစားမႈ စတာေတြ ျပည့္စုံမွ Capacity ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရျခင္းဟာ တျခားအေၾကာင္းရင္းခံမ်ားနဲ႔အတူ Capacity ျပႆနာကလည္း အဓိကက်တဲ့ကိစၥ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အေလးဂ႐ုျပဳၾကဖို႔ အလြန္လိုအပ္ပါတယ္။

တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းႀကီးဟာ တျဖည္းျဖည္း အီလည္လည္ ျဖစ္လာသလို ခံစားလာၾကရပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲဟာ ေႏွးေကြးေနၿပီ၊ ရပ္တန္႔ေနၿပီ စသျဖင့္ ေဝဖန္ေျပာဆိုသံေတြကလည္း ညံလာပါတယ္။

အစိုးရအဖြဲ႔မွာ အားနည္းခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ လႊတ္ေတာ္ေတြ စြမ္းရည္ မျပည့္ဝဘူး၊ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းေတြလို မက်င့္ႀကံၾကဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း အရည္အေသြးျပည့္မီေရး ေတာ္ေတာ္ႀကီးလုပ္ဖို႔ လိုေသးတယ္၊ လူထုကလည္း ႏိုင္ငံေရး အသိအျမင္ေတြ အခုထက္ ျပည့္ဝဖို႔၊ စည္းကမ္းေကာင္းဖို႔ အမ်ားႀကီး လိုေသးတယ္၊ တရားေရးမ႑ိဳင္က ယိမ္းယိုင္ေနတယ္၊ မီဒီယာေလာကကလည္း အဆင့္မမီဘူး စသျဖင့္ က႑စုံဟာ ေဝဖန္မႈ ခံေနရပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာရွင္ ေခတ္ဆိုးႀကီးေတြကို ျဖတ္သန္းႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရလို႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေရာ လူတစ္ေယာက္ခ်င္းပါ လူစဥ္မီႏိုင္ေရး အေရးပါလွတဲ့ Capacity ဟာ လုံးပါးပါးခဲ့ရၿပီး အခုအခါမွာ အနိမ့္ဆုံး အေနအထားကို ေရာက္ေနခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

နယ္ပယ္အသီးသီး၊ က႑အသီးသီးမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ က်ဆင္းေနရတာ၊ တိုးတက္မႈ မရွိႏိုင္တာဟာ Capacity ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာ၊ အသိတရားနဲ႔ က်င့္ဝတ္ေတြ ျမင့္မားျပည့္စုံလာဖို႔ အားလုံးက ဝိုင္းဝန္းအားထုတ္ျခင္း မရွိရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းဟာ ဘယ္အစိုးရပဲ တက္တက္၊ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္႐ုံမက အသစ္ပဲျပန္ေရးေရး၊ ဘယ္ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြပဲ အလုံးအရင္းနဲ႔လာလာ ဘယ္လိုမွ အနာဂတ္က လွပလာဖို႔ မရွိပါဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္၊ တစ္ဖြဲ႔နဲ႔တစ္ဖြဲ႔ အျပစ္တင္ေန လက္ညႇဳိးထိုးေန လႊဲခ်ေနလို႔လည္း Capacity ျမင့္မလာရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပႆနာေတြက ေျပလည္ဖို႔ မရွိပါဘူး။

တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္၊ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေဝဖန္ေထာက္ျပဖို႔ ႀကဳိးစားၾကရင္းနဲ႔ ေနာက္တစ္ခါ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔ ထူေထာင္ရတာ မထိေရာက္သလို ခံစားရေတာ့ ဟိုလူ႔အျပစ္လိုလို ဒီလူ႔အျပစ္လိုလိုနဲ႔ အားမလိုအားမရ ျဖစ္လာၾကရာက အခ်င္းခ်င္း ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ေျပာဆို တိုက္ခိုက္မိလာၾကတာ သတိထားမိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ျဗဟၼစိုရ္တရား ထြန္းကားတယ္လို႔ ေျပာေနၾကရင္းနဲ႔ပဲ ေလာကပါလတရားေတြ အားနည္းေနတယ္ဆိုတာ မညႇာတာစတမ္း စဥ္းစားရင္ အထင္းသား ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ဦးေပၚတစ္ဦး ရန္လိုစိတ္ေတြ၊ အမုန္းတရားေတြထားတာ ေလွ်ာ့ၾကဖို႔ ခ်စ္ခင္စည္းလုံးၾကဖို႔ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ တစ္ဖက္က စဥ္းစားျပန္ေတာ့လည္း အားလုံးစိတ္ထဲမွာ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ဒီေလာက္ႀကီး အၿငဳိးအေတး ရွိၾကလို႔ ဆိုတာထက္ ေႏွးေကြးေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းႀကီး ေအာင္ျမင္ေစလိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵေတြ မ်ားေနၾကတာသာ ျဖစ္ၿပီး တကယ္တမ္းက စည္းလုံးညီညြတ္လိုတဲ့ လက္တြဲေဆာင္ရြက္လိုတဲ့ အေျခခံရွိၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ အဓိက လိုအပ္ေနတဲ့ Trust ကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ၾကျခင္းကလည္း Capacity လိုအပ္ေနတာေၾကာင့္ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာဖို႔ မျဖစ္မေန အေရးႀကီးလွတဲ့ Institution ေတြ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုရင္လည္း Capacity ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ျမႇင့္တင္ႏိုင္မွသာ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ Capacity ေတာင့္တင္းတဲ့ Institution ေတြသာ အဆင့္မီႏိုင္ ခိုင္မာႏိုင္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေတာင့္တင္း အခိုင္မာဆုံး Institution ဆိုလို႔ တပ္မေတာ္ပဲ ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုေနၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုင္းျပည္က အဘက္ဘက္ ယိုယြင္းဆုတ္ယုတ္ေနစဥ္ ကာလေတြမွာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ Capacity ကို တည္ေဆာက္ခြင့္ ေတာက္ေလွ်ာက္ရခဲ့တယ္ ဆိုတာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

တျခားေသာ Institution ေတြ အပါအဝင္ လူထုအေနနဲ႔ Capacity ျမႇင့္တင္ျဖည့္ဆည္းတဲ့ အလုပ္ကို အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ႏိုင္မွသာ ဒီမိုကေရစီလည္း ပီျပင္လာမွာ ျဖစ္သလို တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ကေန ထြက္ခြာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အခုထက္ပိုၿပီး Capacity ျပည့္ဝေအာင္ တည္ေဆာက္ၿပီး လူထုက ခ်စ္ခင္ေလးစား တန္ဖိုးထား အားကိုးတဲ့ Institution အျဖစ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ က်န္တဲ့ အင္အားစုမ်ားနဲ႔ လူထုကပါ ဝိုင္းဝန္းတည္ေဆာက္ႏိုင္ၾကဖို႔ အေျခအေနမ်ား ဖန္တီးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Capacity ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။ အစိုးရအဖြဲ႔ အတြင္းမွာရွိတဲ့ ပုဂၢဳိလ္မ်ားရဲ႕ Capacity ျမင့္လာမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာမွာ ျဖစ္သလို လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားရဲ႕ Capacity ျမင့္မားလာမွလည္း ဥပေဒေကာင္းမ်ား ေပၚထြက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားရဲ႕ Capacity မျမင့္လာဘဲနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ေကာင္းလာဖို႔ မရွိသလို လူထုရဲ႕ အရည္အေသြး ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသိ ျမင့္မားဖို႔၊ ပညာတတ္ေတြ ျဖစ္ဖို႔၊ CSR (Corporate Social Responsibility) လို႔ေခၚတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ တာဝန္ေတြကို မွ်ေဝ ထမ္းေဆာင္ေရးဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို လက္ေတြ႔ က်င့္ႀကံၾကတာေတြ ျမင့္မားမလာဘဲနဲ႔လည္း ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝ ရခဲ့ရင္ေတာင္မွ တိုးတက္တဲ့ သာယာဝေျပာတဲ့ လူ႔ေဘာင္တစ္ခု ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။

Capacity ျမင့္လာဖို႔ဆိုတာက ႏိုင္ငံေရးကိုပဲ ျငင္းေနခုံေနၾကလို႔ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာေရးကိုလည္း အဆင့္မီေအာင္ လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ စီးပြားေရးကိုလည္း အားသြန္ခြန္စိုက္ ထူေထာင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကိုလည္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ေရြ႕လ်ားေနေအာင္လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တာပါပဲ။

ႏိုင္ငံသားအားလုံးရဲ႕ စည္းကမ္းနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားဖို႔ကိုလည္း ပထမဦးစားေပးထဲ ထည့္စဥ္းစားမွ ျဖစ္မွာပါ။ အင္အားခ်ည့္နဲ႔ေနတဲ့ Institution ေတြအားလုံး အင္အား ေတာင့္တင္းလာဖို႔အတြက္ အျပန္အလွန္ ေဖးမၾကတာ သိပ္မရွိလွဘဲ သူမွားတယ္၊ ငါမွန္တယ္ဆိုတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ေတြနဲ႔ လက္ညႇဳိးေတြ အျပန္အလွန္ ထိုးေနတာကို ရပ္ၿပီး အျပန္အလွန္ ေဖးမအားျဖည့္၊ အျပန္အလွန္ ေလးစား တန္ဖိုးထားလိုက္ၾကဖို႔၊ အားနည္းခ်က္ေတြ ေလ်ာ့ပါးေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္ နည္းလမ္းေတြ အတူတူ ရွာေဖြ အတူတူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ႀကဳိးပမ္းႏိုင္ၾကမွသာ ဒီမိုကေရစီေရာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးပါ အာမခံခ်က္ ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ႀကီး သုံးရပ္ အပါအဝင္ မီဒီယာ၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားနဲ႔ တျခား အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးတို႔မွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ Capacity ျဖည့္တင္းဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ဒီမိုကေရစီဟာလည္း ခက္ခက္ခဲခဲ တည္ေဆာက္ေနရတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သတိခ်ပ္သင့္ပါတယ္။ Capacity ျပည့္ဝလာတဲ့ တစ္ေန႔မွာမွပဲ အားလုံးဟာ ကိုယ့္ရပ္တည္မႈအတြက္ ဂုဏ္သိကၡာ ျပည့္ျပည့္ဝဝ အာမခံခ်က္ရွိရွိ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္ႏိုင္ၾကမယ္ ျဖစ္သလို အျပန္အလွန္လည္း ေထာက္ပံ့ အားျဖည့္ႏိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီေတာ့မွ “ႏိုင္ငံေတာ္” ဆိုတာလည္း ခမ္းနားထည္ဝါလာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ အင္အားစုေတြ အားလုံးနဲ႔ လူထုတစ္ရပ္လုံးဟာ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ မိတ္ဖက္ေတြအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကၿပီး အခ်င္းခ်င္း လိုအပ္တာကို တစ္ျပန္ တစ္လွည့္စီ ျဖည့္ေပးႏိုင္ၾကရင္ ပဋိပကၡေတြလည္း ေလ်ာ့နည္းလာမွာ ျဖစ္သလို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ေရွ႕ကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေရာက္ႏိုင္မွာ မုခ်ျဖစ္ပါတယ္။ ေဝဖန္ေထာက္ျပတာက ျပႆနာ မဟုတ္ေပမယ့္ အားလုံးမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ကိုယ္စီ ရွိေနတာခ်င္း အတူတူ အျပစ္ေတြ အလြန္အကြၽံ အျပန္အလွန္တင္ေနၾကရင္ အခ်ိန္ေတ ပိုၾကာဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။

အေရးႀကီးဆုံးက အင္အားစု အသီးသီး၊ က႑အသီးသီး၊ မ႑ိဳင္အသီးသီးနဲ႔ လူထုမွာပါ လိုအပ္ေနတဲ့ Capacity ကို ျဖည့္ဆည္းျမႇင့္တင္ႏိုင္ေရး အားလုံး ညီညီညြတ္ညြတ္ လက္တြဲႀကဳိးစားၾကဖို႔ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာ တင္ျပအပ္ပါတယ္။

Credit - The Voice Weekly