အာဆီယံအေနျဖင့္ တည္ေဆာက္ၿပီးစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ခ်မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈျမႇင့္တင္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္တိုက္တြန္း

ျမင့္ဦး၊ ေမာင္ပိုင္

ရန္ကုန္၊ ႏိုဝင္ဘာ ၁၂

အာဆီယံအေနျဖင့္ တည္ေဆာက္ၿပီး စံႏႈန္းမ်ား၊ ခ်မွတ္ၿပီးသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈျမႇင့္ တင္ရန္ႏွင့္ စံႏႈန္းမ်ားကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာျမႇင့္ တင္ရန္ အာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က (၂၅)ႀကိမ္ေျမာက္အာ ဆီယံထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။


စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို အေျခခံသည့္ အာဆီယံသည္ ယင္းသို႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈကိုျမႇင့္တင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး အာဆီ ယံအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းႏွင့္ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံ မ်ားၾကားဆက္ဆံရာတြင္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္ မႈတိုးျမႇင့္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတက ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။

ထို႕ျပင္ အာဆီယံႏွင့္ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား ၾကားရွိ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈ ယႏၲရားႏွင့္ ေဒသတြင္းဗိသုကာတည္ေဆာက္မႈမ်ားတြင္ အာဆီယံအေနျဖင့္ မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ရွိရန္ လိုအပ္ၿပီး ပိုမိုပြင့္လင္းၿပီး အမ်ားပါဝင္ႏိုင္သည့္ စည္းမ်ဥ္းအေျခခံ ေဒသတြင္းဗိသုကာဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္မႈ ပံုစံတစ္ရပ္ေပၚထြန္းကာ မိတ္ ဖက္မ်ားႏွင့္ ပိုမိုထိေရာက္အက်ိဳးရွိစြာဆက္ သြယ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သမၼတက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ယခုႏွစ္အတြင္း အာဆီယံ၏ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားကို အာဆီယံပဋိညာဥ္ စာတမ္းႏွင့္အညီ ပိုမိုထိေရာက္ခိုင္မာေစရန္ေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ဆန္းစစ္မႈႏွင့္ အာဆီယံ၏အ နာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္အသစ္တစ္ရပ္ ခ်မွတ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတင္အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ျခင္းဟူသည့္ အဓိကလုပ္ငန္းႏွစ္ ရပ္ကိုစတင္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ထို႕ေၾကာင့္ အာဆီယံကို အနာဂတ္တြင္ တုိးတက္ၿပီး ေရရွည္ရွင္သန္သည့္အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတက မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။

''ဒီႏွစ္ဟာ အာဆီယံဥကၠ႒ရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္ နဲ႔အညီ အာဆီယံစည္းလံုးမႈကို အေလးထား တယ္ဆိုတာ ျပသတဲ့အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႕အား လံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥေတြကို အျမန္ဆံုးအ ေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အၾကမ္းဖက္ မႈတိုက္ဖ်က္ေရး၊ မေလးရွားခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံရျခင္းကိစၥ၊ ဘာသာေရးအ စြန္းေရာက္တို႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ ျပတ္သား တဲ့ရပ္တည္ခ်က္ေတြကိုထုတ္ျပန္ခဲ့သလို ဖိ လစ္ပိုင္အစိုးရ၏ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရလဒ္ကိုလည္း ဝမ္းေျမာက္စြာႀကိဳဆိုျပသခဲ့ ပါတယ္''ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္က ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာဆီယံအေနျဖင့္ ေရရွည္စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္အတြက္ အာဆီယံျပင္ပ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတိုးျမႇင့္ရန္လိုအပ္ ေၾကာင္းလည္း သမၼတက သံုးသပ္ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

သမၼတက ''မိမိတို႔အေနနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ က်တဲ့ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားတိုးခ်ဲ႕ ႏိုင္မယ့္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈထူေထာင္ ေရးကို လက္ေတြ႕စတင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔ အခ်ိန္က်ေရာက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အ လားတူပဲ ႏိုင္ငံ ၂ဝပါတဲ့ G-20 အုပ္စုနဲ႔ BRICS အုပ္စုနဲ႔ အျခားေဒသေတြမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရး ေစ်းကြက္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈကို ယခုထက္ပို ၿပီးတိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႕လိုအပ္တယ္လို႔ ယံု ၾကည္ပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာဆီယံအေနႏွင့္ စီးပြားေရးေပါင္း စည္းမႈကိုျမႇင့္တင္ကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအရွိန္အဟုန္ ျမႇင့္တင္ကာ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကြာဟခ်က္ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း သမၼတ က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

''အာဆီယံအသိုက္အဝန္း(၃)ရပ္၏လမ္းျပေျမပံုမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေန တဲ့လုပ္ငန္းရပ္မ်ားဟာလည္း ၈ဝရာခိုင္ႏႈန္း ၿပီးစီးေပမယ့္လည္း က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ၂ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးဟာ အဓိကစိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္သလို ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္ အလြန္ကာလမွာ ေပၚထြက္လာမယ့္ အာဆီယံ အသုိက္အဝန္းအေနနဲ႔ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ရမယ့္ ကိစၥရပ္ေတြဟာလည္း စိန္ေခၚမႈမ်ားအျဖစ္ ရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္''ဟု အာဆီယံအသိုက္အ ဝန္းေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ေဆာင္ေနမႈကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးရန္ေက်ာ္ က ''အာဆီယံ စီးပြားေရးအသိုက္အဝန္းထဲမွာ ထဲ ထဲဝင္ဝင္ပါဝင္ဖို႕ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေန နဲ႔လဲ အရင္အစိုးရ အဆက္ဆက္က စိတ္ ေနသေဘာထားေတြ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းဟန္ ေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ရမယ္။ ေနာက္မို႔ဆို ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တရြတ္ဆြဲၿပီးပါသြား ႏိုင္တယ္။ အာဆီယံအသိုက္အဝန္း စတင္အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ ရင္ဆိုင္ရမယ့္အ ခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ အ ျပန္အလွန္ေဖးေဖးမမ လုပ္ကိုင္ၿပီး လက္ဆင့္ ကမ္းသြားမွသာ win-win situation ရမွာ ျဖစ္တယ္''ဟု သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

ႏွစ္ရက္ၾကာက်င္းပမည့္ အာဆီယံထိပ္ သီးအစည္းအေဝးတြင္း အာဆီယံအသိုက္အ ဝန္းထူေထာင္ေရးက်န္ရွိေနသည့္လုပ္ငန္း မ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ ေက်ာ္ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ရာသီဥတုေျပာင္း လဲမႈ၊ သဘာဝေဘးစီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ စားနပ္ရိကၡာ၊ စြမ္းအင္ႏွင့္ ေရဖူလံုမႈ၊ ကူးစက္ေရာဂါကာ ကြယ္တားဆီးေရး၊ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ အစြန္း ေရာက္မႈႏွိမ္နင္းေရး၊ သတင္းအခ်က္အလက္ လံုၿခံဳေရး၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ လူေမွာင္ခိုကူး ျခင္း စသည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ႏိုင္ေရး စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္သြားရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း သမၼတက ေျပာၾကားသည္။

#Democracytoday

(ဒီမိုကေရစီတူေဒး သတင္းစာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)

Credit - Yangon Media Group