အသည္းေရာင္အသားဝါ (စီပိုး) သံုးလအျမစ္ျပတ္ေဆး က်ပ္ငါးသိန္းေအာက္နဲ႔ ခ်ေပးႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေန

Written by  ခင္ျမတ္ျမတ္ေဝ 

ရန္ကုန္၊ ဇြန္ ၁၈ ။       ။ အသည္းေရာင္အသားဝါ စီပိုးကို အျမစ္ျပတ္ကုႏုိင္မည့္ ေဆးကို က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေရွ႕ေျပးစီမံကိန္း အျဖစ္ေမလမွစတင္ကာ
 ျပည္နယ္ ႏွင့္ တုိင္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္သူမ်ားကို ေသြးစစ္ေဆးမႈလုပ္ကာ ဘီပိုး၊ စီပိုးရွိသူမ်ားကို က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက စစ္တမ္းေကာက္ ယူေနၿပီး ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ အသည္းေရာင္အသားဝါ စီပိုးကို အမ်ဳိးသားစီမံခ်က္အျဖစ္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ကုသေပးေတာ့မည္ျဖစ္သည္။

ယင္းအျပင္ေရာဂါပိုး အျမစ္ျပတ္ကုသႏုိင္မည့္ေဆး သံုးလစာကိုက်ပ္ငါးသိန္းေအာက္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးမည့္
အစီအစဥ္လည္း ရွိသည္ဟုသိရသည္။ ယင္းစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးစီမံကိန္း အေကာင္အထည္
ေဖာ္သည့္အထဲတြင္ ပါဝင္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အသည္းေဖာင္းေဒးရွင္း ဥကၠဌေဒါက္တာေဒၚခင္ၿပံဳးၾကည္ကုိ မဇၩိမကေမးျမန္း ထားသည္ကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္သည္။

ေမး - အစိုးရက ဒီစီမံခ်က္ကို စေနၿပီလား။ အခုဘယ္အေျခအေန ေရာက္ၿပီလဲ။

ေျဖ - အစိုးရက  ဒီစီမံကိန္းကို စတင္ဖို႔ကို ေရွ႕ေျပးစီးမံကိန္းအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက အသည္းေရာင္းအသား၀ါ ဘီပိုး၊ စီပိုး ျဖစ္ပြားႏႈန္းကုိ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၁၄ခု မွာ ေသြးမ်ားစစ္ေဆးေနတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာစစ္တမ္းလိုက္ေကာက္ေနတယ္၊ က်န္မားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၊ျမန္မာႏုိင္ငံ အသည္းေဖါင္ေဒးရွင္၊ ေဆးသုေတသနဌာနနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အသည္းေရာင္းအသား၀ါ ဘီပိုး၊ စီပိုးကို စစ္တမ္းလိုက္ေကာက္ေနပါတယ္။ တကယ္တန္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ  အျဖစ္မ်ားတယ္ဆုိတာကို  ျပရမယ္၊ စစ္တမ္း ကို ေလးလနဲ႔အၿပီး ေကာက္မွာပါ၊

ေမး- စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအေျခေနက အခုဘယ္ေနရာေတြမွာ ေကာက္ၿပီးေနၿပီးလဲ၊ လူနာအေျခေန ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။

ေျဖ - အခု မႏၱေလး၊ တနသာၤရီတုိင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔ကို ေကာက္ၿပီးၿပီ၊ ဒီလထဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ဆရာမတုိ႔သြားပါမယ္၊ အဲဒီ မွာ မိုးမကုန္ခင္ၿပီးမွာပါ၊ ေဝးတဲ႔ေနရာေတြ စေကာက္ေနတာပါ၊ ရန္ကုန္တို႔ ပဲခူးတုိင္းတုိ႔က ေနာက္ဆုံးစစ္တမ္းေကာက္မွာပါ၊ ဒီလိုစစ္တမ္းေကာက္ၿပီးေတာ့မွ လူနာ ဦးေရနဲ႔ဘတ္ဂ်က္ကို ေကာက္ယူသြားမွာပါ၊ ခုေကာက္ယူထားတဲ့ အေျခအေနအရဆုိ လူ၁၀၀မွာ ၂ဒသမ ၅ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတာေတြ႔တယ္၊ တခ်ိဳ႕ ျပည္နယ္ေတြက်ေတာ့ မ်ားတယ္၊ ခုခ်ိန္မွာ ျပည္သူေတြကို ခ်မျပခ်င္ဘူး အကုန္လုံးစစ္တမ္းၿပီး မွပဲေျပာပါမယ္။

အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း  ခုဒီေဆးေတြကို အိႏိၵယေဆးကုမၸဏီ ခုႏွစ္ခုကို မူပိုင္ခြင့္ လိုင္စင္ျပန္ေပးထားတယ္၊ အိႏိၵယ ကုမၸဏီေတြက ထုတ္ၿပီးရင္ သူတို႔နည္း ပညာေတြ ေဆးကုမၸဏီေတြက ထုတ္ေနၿပီ။ ခုဒီေဆးေတြကို ကမာၻ႔က်န္းမားေရးအဖြဲ႔က စစ္ေဆးေနပါတယ္။ အေမရိကန္ FDAနဲ႔ ကမာၻ႕က်န္းမားေရးအဖြဲ႔က စစ္ေဆးေနတယ္။

ေမး - စီးပိုးေရာဂါေပ်ာက္ေဆးကို  ဘယ္ႏုိင္ငံက ရင္တင္သြင္းမွာလဲ၊ ေသာက္ေဆးလား။ ထိုးေဆးလား။ ေဆးေသာက္ရင္ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးက ဘာျဖစ္ႏုိင္လဲ။

ေျဖ- အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီ ငါးခုက ထြက္တယ္။ ထိုးေဆးမပါဘဲ ေသာက္ေဆးေပါ့၊ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ကိုးဆယ္ရာခိုင္းႏႈန္းအထိ ေပ်ာက္ကင္းတယ္။ အရင္တုန္းက ထိုးေဆးကနဲ႔ စံႏႈန္းက ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ေပ်ာက္တာ၊ ခုေဆးက ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးလည္း မရွိဘူး။ အရင္ေဆးတုန္းက ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးရွိ တယ္။

ေမး -  အခု သံုးလနဲ႔ အျမစ္ျပတ္ေပ်ာက္ကင္းမယ့္ ေဆးရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းက ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ရွိလဲ။

ေျဖ- အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာဆိုေတာ့ ဒီေဆးသုံးလစာကို ေဒၚလာ(၉၅,၀၀၀) ရွိတယ္။ ျမန္မာေငြ သိန္းတစ္ေထာင္ဝန္းက်င္းရွိတယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား အသည္းေရာင္းအသား၀ါ စီမံကိန္းအတြက္ အထူးေစ်းႏႈန္းအေနနဲ႔သုံးလစာေဆးကို အစိုးရက ကုေပးမယ္ဆုိရင္ သုံးလစာကို  အေမရိကန္ႏုိင္ငံက အစုိးရ ကို ျမန္မာေငြ  ၉သိန္းနဲ႔ေပးမယ္လို႔သိရတယ္။

ေမး - အသည္းေရာဂါ ျဖစ္တဲ့သူေတြအတြက္ အခုလက္ရွိေဆးကုသစရိတ္က အနည္းဆုံး ဘယ္ေလာက္ကုန္က်သလဲ၊ ေနာက္ပိုင္း အခုထြက္မယ့္ေဆး ရဲ႕ကုန္က်စရိတ္နဲ႔ဆုိ ကြာဟမႈကဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။

ေျဖ - အသည္းေရာင္းအသားဝါ စီပိုး ေသာက္ေဆးေရာ ထုိးေဆးေရာရွိတယ္၊ အသည္းသမားေတြက ေသြးစစ္တာ ပိုးအေကာင္ေရ စစ္တာတို႔ ကုန္မွာနဲ႔ဆုိ သိန္းတစ္ရာ့ငါးဆယ္ ဝန္းက်င္ေလာက္ကုန္မယ္၊ အဲဒါ အရွင္းေပ်ာက္တာမဟုတ္ဘူး၊ ငါးဆယ္ရာခိုင္းႏႈန္းေလာက္ပဲေလ၊  ေဆးက တစ္ပတ္ကို တစ္ခါထိုးရတာကုိ တစ္ခါကို တစ္သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္၊ အဲဒါက တစ္ႏွစ္ထိုးရတာရွိတယ္၊ အသည္းေရာဂါသည္ေတြရဲ႕ ေရာဂါအေျခေနေပၚ မူတည္တယ္ေလ။ အခုဆို အျပတ္ကုမွ ငါးသိန္းဝန္းက်င္ဆိုေတာ့ သက္သာတယ္။ ေနာက္ပိုင္းဆိုရင္ ကုႏုိင္ေတာ့မွာပါ။ တခ်ိဳ႕ေရာဂါအႀကီးေတြ နဲ႔ တြဲျဖစ္ရင္အစုိးရက အခမဲ႔ ကုေပးမယ့္ အစီစဥ္ေတြလည္းရွိပါတယ္။

ေမး - အခုထုတ္တဲ့ေဆးေတြကို  ႀကိဳတင္ေမွာင္ခို၀င္ေရာက္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔ၾကားတယ္၊ အဲဒီေတာ့ ေဆးက အတုေတြေရာျဖစ္ႏိုင္လား။

ေျဖ - အသည္းေရာင္ ေရာဂါသည္ေတြမွာ အမ်ိဳးစား (၆)မ်ိဳးရွိတယ္၊ ဘယ္ေဆးက အသည္းေရာဂါသည္ေတြနဲ႔ တည့္လဲဆုိတာကို မသိဘူး။အသည္းေရာင္ အသည္း ၀ါေသာက္ေဆးက ၁၀မ်ိဳးေလာက္ထြက္ေနၿပီး အိႏိၵယက ထုတ္တဲ့ေဆးမ်ားကို သုံးလစာမွာ အစိုးရက တရား၀င္ထုတ္ေရာင္းရင္ ငါးသိန္းသာ က်မယ္၊ ဒါကို တရား ၀င္သြင္းတာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေဆးမ်ားကုိ စစ္ေဆးၿပီး ေကာင္းမြန္ရင္ ငါးသိန္းနဲ႔ ခ်ေပးမွာ။ အိႏိၵယနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္တာကို  ၅သိန္းနဲ႔ေရာင္းမယ္။

ခုမွာ ေမွာင္ခိုမွာ ဝင္ေနၿပီး အျပင္မွာ သိန္း ၂၀နဲ႔ ၃၀ ဝန္းက်င္ျဖစ္ေနတယ္၊ အစုိးရက စစ္ေဆးေနတုန္းပဲရွိေသတယ္။ အခုေမွာင္ခိုေဆးမွာ အဲ့ေလာက္ျဖစ္ေနတယ္၊ အသည္းသမားေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေဆးနဲ႔ ကိုယ္က ေပ်ာက္တယ္ဆုိတာကို မသိဘူးေလ၊ အဲလိုေသာက္ေတာ့ ေပ်ာက္မွာမဟုတ္ဘူး၊ အတုလည္းေပၚႏိုင္တယ္။

အေမရိကန္အစိုးရက ဒီေဆးေတြကို ဘယ္လိုစာခ်ဳပ္တာလဲဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအ၀င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ INGO အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ ႏုိင္ငံေတြကိုဆုိရင္ ဒီသုံးလစာ ေသာက္ေဆးကို ငါးသိန္းေအာက္မွာပဲ ရွိရမယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ ကိုယ့္ဖာကိုယ္ ကုတဲ့သူေတြေပါ့ေနာ္။ ဆရာမတို႔ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းကေနလည္း စိတ္ခ်ရတဲ့ေဆး ဝင္လာတယ္ဆုိရင္ လူနာေတြနဲ႔ စရိတ္မွ်ေပး အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းကေနလည္း ကုေပးမယ္ေပါ့။ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းကိုလည္း အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ လူနာေတြကို ကုေပးဖုိ႔ ေထာက္ပ့ံမယ္။ အႏၵိယလည္း ေဆးေတြေရာက္မယ္ဆုိေတာ့ အမ်ားႀကီး လုပ္ေပးႏုိင္တာေပါ့။

ဆရာမတို႔ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဘယ္လိုေဆးမ်ိဳးသြင္းမလဲဆုိတာကို National Gudline ေခၚတာေပါ့။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေဆးကုထုံးကို ဒီလထဲမွာ  အၿပီးသတ္ေရးဆြဲေန တယ္၊ အစည္းအေဝးက ေလးႀကိမ္ေလာက္ရွိၿပီ။ လုပ္ေနတာက ေဆးကိုဘယ္ေလာက္မွာမလဲ၊ ဘတ္ဂ်က္အတြက္ ေဆြးေႏြးေနတယ္၊ ဒီႏွစ္မကုန္ခင္မွာ အေကာင္ ထည္ေဖာ္ႏုိင္မွာပါ၊ က်န္းမားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကဦးစီးၿပီး ေဆာင္ရြက္တာပါ၊

ေမး - စီပိုး ေဝဒနာရွင္ေတြကို ကုသေပးမယ့္ စီမံခ်က္မွာ က်န္းမားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းေတြပါဦးမလဲ။

ေျဖ - က်န္းမားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ၿပီး ေဆးသုေတသန ဦးစီးဌာန အပါအ၀င္ ျပည့္သူက်န္မားေရးဌာန၊ ေဆးကုသေရးဌာန၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းေရာ အာလုံးပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ အသည္းေရာင္ေရာဂါကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းဖို႔ကုိ ဘီပိုး၊ စီပိုး ကုသကာကြယ္ေဆးေတြ လိုက္ထိုးေပးေနပါတယ္။

ေမး - ေဆးရရွိခဲ့ရင္ ဘယ္လိုေရာဂါသည္မ်ိဳးကုိ ဦးစာေပးကုသေပးမွာလဲ။

ေျဖ - ေရာဂါႀကီးမားတဲ့ သူေတြ အသည္းေျခာက္လြယ္တဲ့ သူေတြ အသည္းေျခာက္ရင္ ကင္ဆာျဖစ္လြယ္တယ္။ HIV နဲ႔ စီပိုး ျဖစ္တဲ့သူေတြ ဆိုရင္လည္းေရာဂါ ကြၽမ္းလြယ္တာေပါ့၊ စီပိုး ျဖစ္ရင္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး စီပိုးက သယ္ေဆာင္သူအေနနဲ႔က ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္မွ အသည္းေျခာက္တာတို႔ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္တာတို႔ရွိတယ္။ အဲတာေၾကာင့္ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္မယ္ ေသြးေတြ စစ္ေဆးလို႔ သယ္ေဆာင္သူအေနနဲ႔ ေနမယ္ဆုိရင္ သယ္ေဆာင္သူ အေနနဲ႔ ႏွစ္ခ်ီၿပီးေန လို႔ရတယ္။ ၆လတစ္ႀကိမ္ေလာက္ စစ္လို႔ရတယ္ ေစာင့္လို႔ရတဲ့ လူနာမ်ိဳးဆို  ခဏေလာက္ေစာင့္ေစခ်င္တယ္။ အခုဒီႏွစ္မကုန္ဘူး ေဆးစီမံခ်က္ က အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေတာ့မွာပါ။

Credit - Mizzima News