~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
၂၀၁၅၊ ဧၿပီ ၃ ရက္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ေတြျဖစ္တဲ့ Andrew R.C Marshell နဲ႔ Simon Web တို႔ကို ေနျပည္ေတာ္မွာ သီးသန္႔ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါ တယ္။ ေတြ႕ဆံုမႈ
မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ““ေရြးေကာက္ပဲြကို သပိတ္ေမွာက္တာ အေကာင္းဆံုး ေရြးခ်ယ္မႈ တစ္ခုလုိ႔ မထင္ ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီေရြးခ်ယ္မႈကို ပယ္ဖ်က္ဖို႔ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔အေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈေတြ အားလံုးကို ထည့္ သြင္းစဥ္းစားေနရပါတယ္”” ဆုိၿပီး ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ျခင္း မရွိပါက ေရြးေကာက္ ပဲြ၀င္ေရာက္ျခင္းရွိ၊ မရွိဆုိတဲ့ ႐ိုက္တာ သတင္းဌာနရဲ႕ ေမးခြန္းကို ေျဖၾကားသြားပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးျခင္း မရွိရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြကို သပိတ္ေမွာက္ဖုိ႔ နည္း လမ္းတစ္ခု အေနနဲ႔ စဥ္းစားထားေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ““ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဖို႔ဆုိတာ ခက္ခဲပါတယ္။ အစိုးရက ညိႇႏိႈင္းဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ ဆင္ဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကို အေလးထားဖုိ႔ စိတ္မ၀င္စားဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔ကို Moderate (အစြန္းမေရာက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမား) ေတြလုိ႔ေခၚဖုိ႔ ခက္ပါတယ္ဆုိၿပီး ဆက္လက္ေျပာဆုိပါတယ္။…
အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ဖုိ႔ တုံ႔ဆုိင္းေနခ်ိန္၊ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးလုပ္ဖို႔ ေလသံသာဟစ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ တုံ႔ေႏွးေနခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေျခခံဥပေဒ မျပင္ဆင္ႏိုင္ ရင္ ေရြး ေကာက္ပဲြ သပိတ္ေမွာက္ဖုိ႔ လမ္းေၾကာင္းကို နည္းလမ္းတစ္ခုအေနနဲ႔ စဥ္းစားထားေၾကာင္း အာဏာပိုင္ေ တြ ကိုတြန္းအားေပးလိုက္တယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္။
အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုလံုးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ လက္ရွိအစိုးရအေပၚ ေ၀ဖန္မႈဟာ အားအင္ေတာ္ေတာ္ ပါၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို တင္ႀကိဳစဥ္းစားထား တဲ့ပံုေပၚ လြင္ ေနပါတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ NLD ပါတီအေနနဲ႔ အေျခခံဥပေဒသာ မျပင္ဆင္ ရင္၊ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေရး လမ္းေ၀းေနရင္ ေရြးေကာက္ပဲြကို သပိတ္ေမွာက္မယ္ဆုိတဲ့ ဗ်ဴဟာအေပၚမွာ ဘယ္လိုအက်ဳိး ဆက္ေတြ ေပၚလာႏိုင္လဲဆုိတာ ေဆြးေႏြးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
● ေရြးေကာက္ပဲြ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ရင္ အက်ဳိးဆက္ ဘာျဖစ္လာႏိုင္သလဲ
အႀကီးမားဆံုးအတုိက္အခံ NLD ပါတီမပါ၀င္တဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြကို ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ခဲယဥ္းသြား ပါလိမ့္မယ္။ ပါတီမ်ားစြာ ပါ၀င္ေပမယ့္ အင္အားအႀကီးဆံုး ပါတီဆုိလုိ႔ လက္ရွိအာဏာ ရႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီသာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး မဲမသမာမႈမ်ားလည္းရွိတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရတဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ လက္ရွိအစိုးရ ရဲ႕ တရား၀င္မႈ (Legitamacy) ဟာ မခိုင္မာခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၅ မွာ NLD သာမပါ၀င္ခဲ့ရင္ လက္ရွိရလတၱံ႕ႏုိင္ငံျခား အကူအညီေတြ ျပန္႐ုပ္သြားႏိုင္ေျခရွိၿပီး စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မႈလို မေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ ဆုိးက်ဳိးေတြကို တစ္ေက်ာ့ျပန္ အာဏာယူမယ့္ ႀကံ့ခိုင္ေရးအစိုးရ ရင္ဆုိင္ရဖြယ္ရွိပါ တယ္။ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ၀င္လာဖုိ႔ တုံ႔ဆုိင္းသြား ႏုိင္ပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မႈဟာ ေ၀၀ါးေနဦးမွာပါပဲ။
NLD ပါတီသပိတ္ေမွာက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြမ၀င္လည္း လက္ရွိအာဏာပိုင္ေတြဟာ ၂၀၁၀က အတိုင္းပဲ ေရြးေကာက္ပဲြတစ္ခုနဲ႔ အာဏာကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ (က)အရ မဲဆႏၵနယ္ ၃နယ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳရင္ NLD ပါတီဖ်က္သိမ္းခံရႏိုင္ပါတယ္။
NLD ပါတီအေနနဲ႔ မဲဆႏၵနယ္ ၃နယ္ သာ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး ပါတီကိုဆက္ လက္တည္တံ့ေစတဲ့ နည္းနဲ႔ ေရြးေကက္ပဲြကို သပိတ္ေမွာက္မွာလား။
NLD ပါတီဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တစ္ဦးတည္းသာ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ၀င္မၿပိဳင္ဘဲ NLD တစ္ပါတီ လံုး ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေစတဲ့နည္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြကို သပိတ္ေမွာက္မွာလား။
ေရြးေကာက္ပဲြသပိတ္ေမွာက္ၿပီးရင္ တျခားဘာမဟာဗ်ဴဟာ ထပ္မံခ်မွတ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအခ်ဳိးအေကြ႕ကို ဘယ္လုိ ဘယ္ပံု ဆက္ၿပီးပံုေဖာ္မွာလဲ။
● အာဏာပိုင္ေတြလုပ္ေပးသင့္တဲ့အရာ
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ တျဖည္းျဖည္းနီးကပ္လာတာ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ၆ လေက်ာ္သာ လုိပါေတာ့တယ္။ လႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္း ကတိေပးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္ ၆လ အလို အေျခခံဥပေဒျပင္ ဆင္ၿပီး ျဖစ္ရမယ္ဆုိတဲ့ စကားကလည္း ေလထဲမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါတယ္။ ျပည္သူ႕ ဆႏၵပုဒ္မေတြ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းအတြက္ ခိုင္မာတဲ့ အာမခံခ်က္ေပးသင့္တဲ့ အခ်ိန္ကာလ ေရာက္ေနပါၿပီ။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ ဆင္ဖုိ႔အတြက္ အဓိကရည္ရြယ္တဲ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးျပဳလုပ္ဖုိ႔ အာမခံခ်က္ေပးဖုိ႔ လိုလာပါၿပီ။ ေတြ႕ဆံု ေဆြး ေႏြးေရး အစစ္အမွန္ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ (၁) ဘယ္လုိအေၾကာင္း အရာ၊ ဘယ္လိုက႑ကို (၂)ဘယ္လုိအခ်ိန္ ဇယား နဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး (၃) ဘာေတြကိုေတာ့ သတင္းထုတ္ျပန္မယ္၊ ဘာေတြကိုေတာ့ သတင္းမထုတ္ျပန္ဘူးဆိုတဲ့ အေသးစိတ္ အစီအစဥ္ကို ထိပ္သီးေတြၾကား ႀကိဳတင္ ခ်ျပထားသင့္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္အနာဂတ္ အက်ဳိးကိုသာ ေရွး႐ႈတဲ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ကုိ ျဖတ္သန္းၿပီးမွ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းဟာ အေခ်ာေမြ႕ဆံုး လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ ပါလိမ့္မယ္။
● အေျခခံဥပေဒ မျပင္ရင္ ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ဳိးဆက္
အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖုိ႔ အတုိက္အခံနဲ႔ ျပည္သူက ေတာင္းဆိုေနသလို လက္ရွိ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔လည္း အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္မွသာ ေရွ႕ခရီးေျဖာင့္ျဖဴးမွာ ျဖစ္သလို တုိင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္လည္း ေကာင္းက်ဳိး ရလဒ္ေတြ ရလာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခုကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပရရင္ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒထဲက ကာ/လံု အခန္းက႑မွာ ကာ/လံုအဖဲြ႕၀င္ ၁၁ ဦးရွိတဲ့အထဲ ၁၀ဦးဟာအရင္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေ ဟာင္း ေတြျဖစ္ၿပီး ဒုသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း တစ္ဦးသာ အရပ္သားအျဖစ္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒ အရ ႏုိင္ငံရဲ႕အျမင့္ဆံုး ေကာင္စီျဖစ္တဲ့ ကာ/လံုဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးႀကီးျပႆနာေတြ ေပၚလာလို႔ စည္းေ၀း တုိင္ ပင္ၾကတဲ့အခါ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသက္တမ္းမွာေတာ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ ဖက္စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေ ဟာင္းေတြခ်ည္း တုိင္ပင္ စည္းေ၀း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အထူးအေထြ အျငင္းပြားဖြယ္ရာေတြ မေပၚႏိုင္ဘဲ ေခ်ာ ေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ညိႇႏိႈင္း ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ရလဒ္အရ ကာ/လံု ၁၁ ဦးမွာ အရပ္သားေတြ ပါ၀င္လာႏုိင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့အေရးႀကီး ျပႆနာေပၚလာ တုိင္းကာ/လံုမွာ ကာခ်ဳပ္နဲ႔တကြ ကာခ်ဳပ္ ခန္႔အပ္သူ ၆ ဦးရွိေနတဲ့အတြက္ ကာ/လံု အစည္းအေ၀းေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ကာခ်ဳပ္အေပၚမွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မူတည္သြားပါၿပီ။ ဒီအခါအရပ္သား သမၼတတက္လာသည္ျဖစ္ေစ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပါ၀ါကသာ ပိုႀကီးမားေနမွာျဖစ္ၿပီး အရပ္သားအစိုးရနဲ႔ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆိုင္ရမႈေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ လက္ရွိအစိုးရ သက္ တမ္းမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ဟာ အေျခခံဥပေဒက ေပးထားတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ပါ၀ါကို ထုတ္သံုးတာမ်ဳိး မေတြ႕ရဘဲ ေနာင္တက္လာမယ့္ အရပ္သားသမၼတနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႕တဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ျမႇင့္တင္တာမ်ဳိးေတြ လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္လက္ရွိဖဲြ႕စည္းပံုအရ ကာခ်ဳပ္က ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး၊ နယ္စပ္၀န္ႀကီးေတြကို ခန္႔ အပ္ပိုင္ခြင့္ ရထားပါတယ္။ ေနာင္အစိုးရလက္ထက္မွာ စစ္မက္ေရးရာကိစၥ၊ နယ္စပ္အေရး ကိစၥေတြမွာ သမၼတ ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္အထက္မွာ တပ္မေတာ္(ကာခ်ဳပ္) ရွိေနတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္ကာခ်ဳပ္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို သမၼတရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ေက်ာ္လႊားႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘဲ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ထိပ္တိုက္တိုးမႈေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ထိပ္တုိက္တိုးမႈျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဆုိင္ရာကိစၥ အ၀၀မွာပါ။ ရပ္ကြက္၊ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကေန ဟုိးအထက္ခ႐ိုင္၊ တုိင္းအဆင့္ဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြ ဟာ ျပည္ထဲေရး လက္ေအာက္မွာပါ။ ေနာက္ ရဲတပ္ဖဲြ႕ဟာလည္း ျပည္ထဲေရး လက္ေအာက္မွာပါ။ ျပႆနာ မ်ဳိးစံုေပၚႏိုင္တဲ့ ျပည္ထဲေရးဆုိင္ရာ ကိစၥအ၀၀မွာ သမၼတရဲ႕ ဆံုးျဖတ္စီရင္ခြင့္ထက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကို ခန္႔ အပ္ထားတဲ့ ကာခ်ဳပ္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ပိုမိုအခရာက်ေနမွာ ဧကန္ပါပဲ။ တပ္မေတာ္နဲ႔ အရပ္သား သမၼတရဲ႕ ထိပ္တုိက္တိုးႏိုင္ေျခ အလားအလာေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ ဒါလက္ရွိ အေျခခံဥပေဒထဲက က႑ ၂ခု ေလာက္ကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္လႊတ္ေတာ္တြင္း ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစား အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ အာဏာရႀကံ့ခိုင္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၾကား ညိႇႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈနဲ႔ ေျပလည္သြားႏိုင္တဲ့ ဥပေဒေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြရွိႏိုင္ေပမယ့္ ေနာင္အစိုးရလက္ထက္ ဥပေဒ ျပဳေရးဆုိင္ရာ ကိစၥေတြမွာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ အခရာ က်ေနမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေရာက္လာမယ့္ အတုိက္အခံလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔တပ္မေတာ္ သ ေဘာမတူရင္ ဥပေဒတစ္ရပ္ျပဳဖုိ႔ရာ အက်ပ္အတည္းေတြ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ပါတယ္။
အထက္မွာ တင္ျပခဲ့သလို တပ္မေတာ္နဲ႔ အရပ္သားအစိုးရ၊ အတုိက္အခံေတြ ထိပ္တုိက္တုိးႏိုင္ေျခ ေပၚေပါက္ခဲ့ ရင္ တပ္မေတာ္ကလည္း အေျခခံဥပေဒက ေပးထားတဲ့ ပါ၀ါကို အျပည့္အ၀ထုတ္သံုးၿပီး တပ္မ ေတာ္အခန္း က႑ကို ျမႇင့္တင္ခဲ့ရင္ တုိင္းျပည္အနာဂတ္ဟာ ရတက္မေအးစရာေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခက္ အခဲကို ေက်ာ္လႊားဖုိ႔ တစ္ခုတည္းေသာနည္းက ေရြးေကာက္ပဲြ မတုိင္ခင္မွာတင္ ေနာင္အာဏာရလာႏိုင္ ေျခရွိ တဲ့ အစိုးရ၊ အတုိက္အခံအင္အားစု၊ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္တုိ႔ တင္ႀကိဳသေဘာ တူညီမႈယူတဲ့ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးပဲြ တစ္ရပ္မျဖစ္မေန လုိအပ္ေနပါတယ္။
● ေရြးေကာက္ပဲြေရႊ႕ဆုိင္းႏိုင္ေျခရွိလား
အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဒီမုိကရက္တစ္ေခါင္းေဆာင္ မစၥနန္စီလိုစီ ဦးေဆာင္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္အဖဲြ႕ဟာ ဧၿပီ ၁ရက္မွာ ေနျပည္ေတာ္ ေရာက္လာၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ လႊတ္ေတာ္ နာယက သူရဦး ေရႊမန္း၊ NLD ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔နဲ႔ သီးျခားစီေတြ႕ ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုမႈေတြမွာ ““အခုႏွစ္ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြကို လြတ္လပ္တရားမွ်တၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္ အတိုင္းက်င္းပဖို႔လို”” ေၾကာင္းကို အေလးထား ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုရာမွာေတာ့ ““လာမယ့္ ေရြး ေကာက္ပဲြမ်ား အေရးႀကီးပံု”” နဲ႔ ““အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား ေရႊ႕ဆိုင္းသြားမည္ကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္း”” ႏွစ္ဖက္စလံုးက ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။
ဧၿပီ ၃ ရက္မွာ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရာမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ““သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္၍ မ႐ိုးမသား လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ေရြးေကာက္ ပဲြေရႊ႕ဆုိင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ လာႏိုင္ေၾကာင္း”” ေျပာၾကားခဲ့ပါေသးတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြ နီးလာတာနဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံေရးရပ္၀န္းမွာ လည္း ေရြးေကာက္ပဲြ ေရႊ႕ဆုိင္းႏိုင္ေျခ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သံုးသပ္ ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ ပဲြေရႊ႕ဆုိင္းႏိုင္ေျခ ရွိ၊ မရွိကို ၂၀၁၄၊ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းက အစျပဳလို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သံုးသပ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ေရြးေကာက္ပဲြ ေရႊ႕ဆိုင္း မလားဆုိတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ပူပန္မႈဟာ ၂၀၁၄၊ ေအာက္တုိဘာ ၁ ရက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕တုိင္းျပည္ကို ေျပာ ၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းက အစျပဳခဲ့တယ္ ဆုိရင္လည္း မမွားပါဘူး။ အဲဒီမိန္႔ခြန္းရဲ႕ အပိုဒ္တစ္ပုိဒ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာၾကားခဲ့တာက ဒီလုိပါ။
““တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးေရး ကိစၥကို ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာလွ်င္ မိမိတုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအနာဂတ္ကို ပံုေဖာ္ထုဆစ္ႏိုင္ မယ့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား စတင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ စတင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ၾကားကာလႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈ၊ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္မႈနဲ႔ ညင္သာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ားကို ေရရာေသခ်ာေစ မွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း သတိျပဳေစလိုပါတယ္””
● သမၼတရဲ႕ ဆုိလိုခ်က္ကို အဓိပၸာယ္ ေကာက္ၾကည့္တဲ့အခါ-
(၁) တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိးမႈ မေအာင္ျမင္ရင္၊
(၂) ႏိုင္ငံေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ စတင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘဲ၊
(၃) ႏိုင္ငံေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ မစတင္ႏိုင္ရင္၊
(၄) ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီး ေအာင္ျမင္စြာက်င္းပႏိုင္ဖုိ႔ရာ မေရရာႏိုင္ဘူးလို႔၊
(၅) သတိေပးလိုပါတယ္ (သို႔) သတိျပဳေစလိုပါတယ္ (သို႔) သတိထားေစလိုပါတယ္ဆုိၿပီး အဓိပၸာယ္ဖြင့္လို႔ ရပါတယ္။
လုိရင္းကေတာ့““တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိးတာ မေအာင္ျမင္ဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ မစတင္ႏိုင္ရင္၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီး က်င္းပဖို႔မေသခ်ာပါဘူး””လုိ႔ သတိေပးလိုက္တာပါပဲ။
ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပဖို႔ လက္ရွိ လ်ာထားကာလဟာ ေအာက္တုိဘာကုန္ (သို႔) ႏို၀င္ဘာလထဲမွာျဖစ္လုိ႔ အခ်ိန္ အားျဖင့္ ၆လေလာက္သာ လုိပါေတာ့တယ္။ ဒီ ၆လ အေတာအတြင္း တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ ထုိးၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ား စတင္ႏိုင္မလားဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သံုးသပ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
၂၀၁၅၊ မတ္လ ၃၁ ရက္မွာ အစိုးရဘက္က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) နဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုေတြဘက္က တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဆုိင္ရာအပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရး ညိႇႏိႈင္းေရးအဖဲြ႕ (NCCT)တို႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) မူၾကမ္းကို ညိႇႏိႈင္းျပဳစုေရးဆဲြၿပီးေၾကာင္း လက္မွတ္ေရးထိုးၾကပါတယ္။ NCA မူၾကမ္းကို အစိုးရဘက္က UPWC က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးဗဟိုေကာ္မတီ (UPPC) ကိုျပန္တင္ျပ အတည္ျပဳခ်က္ ယူရမွာျဖစ္ၿပီး တုိင္းရင္းသားဘက္က NCCT ကလည္း သက္ဆုိင္ရာလက္နက္ ကုိင္တုိင္းရင္းသား အဖဲြ႕အစည္း ေခါင္းေဆာင္ တြဆီကို ျပန္တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ယူရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ ေရးထုိး သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ (NCA) အၿပီးသတ္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖုိ႔က အဆင့္တခ်ဳိ႕ ကို ျဖတ္သန္းရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA အၿပီးသတ္ လက္မွတ္ေရး ထိုးႏိုင္ဖုိ႔၊ မတ္လ ၃၁ရက္ မူၾကမ္းကို ေဆြးေႏြး ဖုိ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံကို “၀” ျပည္ေသြး စည္းညီၫြတ္ေရးပါတီ (UWSP) ဌာနခ်ဳပ္တည္ရာ ပန္ဆန္းမွာ ေမလ ၁ ရက္ကေန အနိမ့္ဆံုး ၃ ရက္ခန္႔ျပဳလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း “၀” (UWSA) ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားထားပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္လက္ မွတ္ (NCA)အၿပီးသတ္ လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ ျဖတ္သန္းရမယ့္ အဆင့္ေတြ ရွိေနပါတယ္။
NCA မွာ ဘယ္သူေတြ လက္မွတ္ ေရးထုိးမွာလဲဆုိတာ ထပ္မံေဆြးေႏြးရပါဦး မယ္။ (မူၾကမ္းမွာေတာ့ ႏွစ္ဖက္ လံုးကလက္မွတ္ထိုးမယ့္ သူစာရင္းေတြ တင္ျပထားပါတယ္)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ပါ၀င္သင့္တဲ့ ႏိုင္ငံ တကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံေခါင္းေဆာင္ေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးရာမွာ ဖိတ္ေခၚဖုိ႔ ႏွစ္ဖက္ျပန္လည္ ညိႇႏိႈင္းရပါဦးမယ္။ မူၾကမ္းကို ေမလ ၁ရက္ ေဆြးေႏြးရာမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြအားလံုး သေဘာတူညီမႈ ရွိ၊ မရွိေစာင့္ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ လက္ ရွိမူၾကမ္းမွာ NCA အၿပီးသတ္ လက္မွတ္ေရးထုိးမယ့္ (Time Frame) အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္ မပါပါဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးရင္ေတာ့ ရက္ေပါင္း ၉၀ မွာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ စတင္မယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတာ့ ပါ၀င္ပါတယ္။
NCCT အဖဲြ႕၀င္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုးကန္႔တပ္မေတာ္၊ ရခိုင္တပ္မေတာ္တုိ႔ဟာ လက္ရွိမွာ အစိုးရနဲ႔ တုိက္ပဲြေတြျဖစ္ ပြား ေနဆဲပါ။ NCCT အေနနဲ႔ NCCT အဖဲြ႕၀င္ အားလံုးပါ၀င္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတာမုိ႔ ညိႇႏိႈင္းမႈတခ်ဳိ႕ လုပ္ေကာင္း လုပ္ရႏိုင္ပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ ၂၀၁၄၊ ေအာက္တုိဘာ ၁ရက္ မိန္႔ခြန္းအရဆုိ ၆လတာကာလသာ လိုေတာ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီး က်င္းပဖို႔ ၾကားကာလမွာ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္ေရးထုိးဖုိ႔ဆုိတာ ရာႏႈန္းျပည့္မက်ိန္း ေသႏုိင္ပါဘူး။ ညိႇ ႏိႈင္းဆဲၾကားကာလမွာ ႏွစ္ဖက္တပ္ေတြ တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့ရင္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ကာလ ဟာ ေႏွာင့္ေႏွးသြားႏုိင္သလုိ ရက္ ၉၀ အၾကာမွာ ျပဳလုပ္ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ ေတြလည္း အထေျမာက္ ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြ ေပါင္းစုံၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာ နဲ႔ ေရြးေကာက္ ပဲြေရႊ႕ ဆိုင္းမႈဆုိတာ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္ ၾကားကာလမွာ မေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးဆန္ဆန္ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ထပ္မံေပၚေပါက္ခဲ့ရင္ (သို႔မဟုတ္)တျခားေသာ အေၾကာင္းေၾကာင္း အေျခအေနေတြေၾကာင့္ လည္းေရြး ေကာက္ပဲြ ေရႊ႕ဆိုင္းႏိုင္ေျခရွိပါ တယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ မထိုးခင္နဲ႔ လက္မွတ္ထုိးၿပီး ၾကားကာလမွာ တုိက္ပဲြေတြျပန္ျဖစ္ ပြားရင္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေရႊ႕ဆိုင္းဖုိ႔ ပိုမုိျဖစ္တန္ ေျခရွိပါတယ္။
● ေရြးေကာက္ပဲြတရားမွ်တမႈ
ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပျဖစ္ခဲ့ရင္ လက္ရွိေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ေအာက္မွာ လြတ္လပ္တရားမွ်တမႈရွိဖုိ႔ကို အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ရပ္၀န္းတစ္ခုလံုးက သံသယရွိေနၾကပါတယ္။
လက္ရွိ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးဟာ ၂၀၁၅၊ မတ္ ၂၇ တပ္မေတာ္ေန႔ အခမ္းအနားကို စစ္ ၀တ္စစ္စားအျပည့္နဲ႔ တက္ေရာက္လာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ဒိုင္လူႀကီးသဖြယ္လုပ္မယ့္ ဘယ္အဖဲြ႕အစည္း ဘက္ကိုမွ ဘက္လိုက္ခြင့္ မရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ဟာ တပ္မေတာ္က အၿငိမ္းစားယူၿပီး သကာလမွာ စစ္ ၀တ္စံုႀကီးကို ျပန္လည္၀တ္ဆင္ ခြင့္ရွိလားဆုိတာလည္း ျပည္သူေတြၾကား မွာ ေ၀ဖန္သံညံသြားပါတယ္။ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇ၀င္ကိုၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အၿငိမ္းစား၊ သမၼတနဲ႔ စစ္တကၠသိုလ္ တစ္ပတ္တည္းဆင္းၿပီး အထူးခင္မင္ရင္းစဲြရွိသူ၊ အရင္ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းတစ္ဦး ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ တရားမွ်တစြာ ဘက္မလိုက္ဘဲေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ေျခ အေနအထားကို ႏိုင္ငံ ေရး ပါတီေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ေနာက္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဖဲြ႕စည္းပံုက တုိင္း၊ ခ႐ိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ ေကာ္မရွင္ အဆင့္ဆင့္မွာ စစ္ဗုိလ္အၿငိမ္းစားေတြကို ျပန္လည္ခန္႔ အပ္တာ၀န္ ေပးထားျခင္းဟာလည္း ေရြးေကာက္ပဲြရဲ႕ တရားမွ်တႏိုင္ေျခကို ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ေနပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္သံုးသပ္ရရင္ေတာ့ အစိုးရသက္တမ္း ၄ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြဟာ “မိဘျပည္သူ မ်ားခင္ဗ်ား””ဆုိတဲ့ ေလခ်ဳိေသြး စကားလံုး ေအာက္မွာ ဆင္းရဲတြင္းေတြ နက္သထက္ နက္လုိ႔ ေျမမဲ့၊ ယာမဲ့နဲ႔ ဘ၀ေတြလည္း ဖြပ္သထက္ညစ္ေနပါၿပီ။ ေပးဆပ္ျခင္းႏွလံုးသားနဲ႔ သန္႔စင္တဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြလည္း ေထာင္စည္း ႐ိုးထဲမွာ မ်ားသထက္ မ်ားေနပါၿပီ။ လက္ရွိအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ေရွ႕ခရီးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ ႀကိဳး ပမ္းေနပါတယ္လုိ႔ အသံေကာင္းဟစ္ေန ေပမယ့္လည္း တကယ့္တကယ္မွာေတာ့ မိမိတုိ႔အာဏာ ဆက္လက္စဲြ ကိုင္ေရးအတြက္ ေဇာေခၽြးျပန္ေအာင္ ႐ုန္းကန္ေနၾကတယဆုိတဲ့ ႐ုပ္လံုးကသိသာစြာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံ့ အနာဂတ္လွပဖို႔ ျပည္သူ႕ဘ၀ေတြကို ငဲ့ေစာင္းၾကည့္ဖုိ႔ အခ်ိန္ကေတာ့ျဖင့္ မလင့္ေသးပါဘူး။ တုိင္းျပည္ေရွ႕ခရီး အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ထြက္ေပါက္၊ ကယ္ေပါက္ျဖစ္တဲ့ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို စိတ္ရင္းေစတနာ မွန္ကန္ စြာနဲ႔ အခ်ိန္မေႏွာင္းမီ အျမန္ဆံုးျပဳလုပ္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္။
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန – https://www.facebook.com/
No comments:
Post a Comment