သတင္းေဆာင္းပါး
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေနာက္သက္တမ္း အေရြးခံမည့္ ကိစၥႏွင့္ဆက္စပ္ၿပီး ဆႏၵျပပြဲတစ္ခုကို စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္က မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ဓမၼသာလာခန္းမအနီးတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါဆႏၵျပမႈကို စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္ နံနက္ပိုင္းတြင္ မိုးရြာသြန္းမႈမ်ားၾကားက ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆႏၵျပမႈတြင္ ကုန္ေဈးႏႈန္းက်ဆင္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီစဥ္ဆက္မျပတ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕(MDCF)၊ အလုပ္သမား လယ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႕ (FNI) တို႔မွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားပါဝင္သည့္ ၁၅ ဦးေက်ာ္က လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က သမၼတႀကီး ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိတဲ့အခါ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးက သူ႔ကိုေရြးခ်ယ္မယ္ဆိုရင္ စဥ္းစားေပးမယ္လို႔ ေျပာခဲ့တာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔က လက္ခံေပးလို႔မရဘူး” ဟု ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ရာတြင္ ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းေအာင္ျမင့္က ေျပာၾကားသည္။
ယင္းဆႏၵျပမႈမွာ ဥေရာပသံုးႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္မွ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ျပန္ေရာက္လာၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ကာ ေနာက္ထပ္ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ မစဥ္းစားမီ ယခုသက္တမ္း အတြင္းမွာပင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေျဖရွင္းရန္ ဆႏၵျပသူမ်ား ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားမွာ (၁) ကုန္ေဈးႏႈန္းက်ဆင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး၊ (၂)ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး၊ (၃) ျပည္သူမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ေျပလည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး၊ (၄) အဂတိလိုက္စားမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး၊ (၅) တရားေရးမ႑ိဳင္ တည့္မတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး၊ (၆) ေျမယာျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေပး၊ (၇) အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေျဖရွင္းေပး၊ (၈) ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပး၊ (၉) သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားကို ဖမ္းဆီး၊ ေထာင္ခ်၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ေပး၊ (၁ဝ) ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို ခ်က္ခ်င္းလႊတ္၊ (၁၁) ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ား မျဖစ္ေပၚေအာင္ ေျဖရွင္းေရး စသည္တို႔ျဖစ္ၾကျပီး ထိုကိစၥရပ္မ်ား ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ျပီးမွသာ ေနာက္သက္တမ္းအတြက္ စဥ္းစားပါဟု ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္မွ ၁၁ ရက္အထိ ဂ်ာမနီ၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။
စက္တင္ဘာ ၅ ရက္တြင္ ဆြစ္ဇာလန္သတင္းဌာန NNZ News ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခ်ိန္၌ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေနာက္ထပ္သမၼတသက္တမ္း ဝင္ေရာက္အေရြးခံမည္၊ မခံမည္ ဆိုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎အေနျဖင့္ အနားယူလိုေသာ္လည္း ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵႏွင့္ တိုင္းျပည္၏ အေျခအေနကို ၾကည့္ရဦးမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
NNZ News ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမႈမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တည္ျငိမ္ေနမႈသည္ တပ္မေတာ္ေက်းဇူးေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ နီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ား အဆံုးသတ္ရန္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးအတြက္ ဟန္႔တားေနသည့္ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္မည္ ဆိုပါက “တစ္စံုတစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ဖြဲ႕၏ အက်ိဳးစီးပြားထက္ ႏိုင္ငံ၏အက်ိဳးစီးပြားကို ၾကည့္၍ စဥ္းစားၿပီး” မဲထည့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ၾကာ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္း အစရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အျငင္းပြားဖြယ္ ႀကိဳတင္ရလဒ္မ်ားျဖင့္ အႏိုင္ရရွိခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ ဥကၠ႒အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရအဖြဲ႕သည္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ သက္တမ္း ၁၅ လခန္႔သာ က်န္ရွိေတာ့သည္။
သမၼတအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရၿပီးေနာက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ပထမဆံုးေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား စာရြက္ေပၚမွာတင္မက လက္ေတြ႕အားျဖင့္ အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ေပၚမႈ ရွိ၊ မရွိ ဆိုသည္မွာ ျပည္သူမ်ားအၾကား ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ရွိေနသည္။ ထို႔အတူ ဒုတိယမိန္႔ခြန္းအျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္း၌ ပါရွိခဲ့သည္မ်ား ျဖစ္ေသာ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ (Good Governance)၊ သန္႔ရွင္းေသာအစိုးရ (Clean Goverment) ေပၚေပါက္ေရး၊ အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ ထြန္းကားေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားမွလြဲ၍ ျပည္သူ႔ေရွ႕ေမွာက္ တရားစီရင္ေရး အပါအဝင္ တရားစီရင္ေရး အဖြဲ႕မ်ား၏ ဥပေဒႏွင့္အညီ လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္ေရး၊ သန္႔ရွင္းေသာအစိုးရ (Clean Goverment) ျဖစ္ရန္ အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္းေရး စသည့္အခ်က္မ်ား လက္ေတြ႕ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ရွိ၊ မရွိမွာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ျဖစ္ေနျပန္သည္။
ထို႔ျပင္ ျပည္သူမ်ားသို႔ အလ်ဥ္းသင့္သလို ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းမ်ားႏွင့္ လစဥ္ေရဒီယိုမိန္႔ခြန္းမ်ား၌ “တိုင္းျပည္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အားလံုး၏ လူမႈစီးပြားဘဝ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး” ဆိုသည့္ ကိစၥမွာလည္း လက္ေတြ႕က်က် ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္း မရွိေသးသည့္အျပင္ ေက်းလက္ျမိဳ႕ျပမက်န္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးဆိုသည့္ အဓိကက်ေသာ အခ်က္သည္လည္း ပီျပင္ေသာ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္း မရွိေသးေပ။
လက္ေတြ႕အားျဖင့္မူ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကုန္ေဈးႏႈန္း ျမင့္တက္မႈမွာ သိသာစြာႀကီးျမင့္လာခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ ျပည္သူမ်ား၏ ဝင္ေငြျမင့္တက္ျခင္းမရွိဘဲ ကုန္ေဈးႏႈန္းသာ ၾကီးျမင့္ခဲ့သည့္အတြက္ ပိုမိုက်ပ္တည္းျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း မီတာခတိုးျမွင့္မႈ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းမ်ား လစာတိုးျမွင့္မႈဆိုသည့္ ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ တျဖည္းျဖည္းျမင့္တက္ခဲ့သည့္ အေျခခံကုန္ေဈးႏႈန္းမ်ားသည္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁ဝဝ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ဆက္လက္ျမင့္တက္ခဲ့သည္။
အစိုးရသက္တမ္း သံုးႏွစ္တာကာလႏွင့္ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ေလးႏွစ္တာကာလအတြင္း ဘတ္ဂ်က္လိုေငြေပါင္း က်ပ္ဘီလ်ံ ၉၈ဝဝ ခန္႔ရွိခဲ့ၿပီး ထိုပမာဏ၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားက ေငြေဖာင္းပြမႈႏွင့္ ကုန္ေဈးႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ (IMF) ၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈသည္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္က ျဖစ္ေပၚေသာ ပမာဏ၏ အျမင့္ဆံုးတြင္ ဆက္ရွိေနမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းမွာ ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိခဲ့သည္။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏႈန္း အစရွိသည္တို႔ သိသာစြာ က်ဆင္းျခင္း မရွိသည့္နည္းတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈမွာလည္း သမၼဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ ႀကီးမားစြာေပၚေပါက္ေနၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားအၾကား အခြန္တိမ္းေရွာင္မႈမ်ားရွိေနကာ သမၼတႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ခ႐ိုနီစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားကိုယ္တုိင္ အခြန္တိမ္းေရွာင္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း အဂတိလိုက္စားမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး ကိစၥမွာလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအတြက္ လက္ေတြ႕က်က် အေကာင္အထည္မေပၚသည့္ ကိစၥျဖစ္ခဲ့သည္။ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားအနက္ လာဘ္စားမႈ အနည္းဆံုး ျဖစ္ႏိုင္သည့္ သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္ကို က်ပ္သိန္း ၁ဝဝ အ လြဲသံုးစားျပဳမႈမွ အစျပဳ၍ အေရးယူမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အျခားကိစၥရပ္မ်ားတြင္မူ ထိေရာက္ေသာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ား မရွိခဲ့ေပ။
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး ထိုဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္ကို ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ထိုေကာ္မရွင္၏ ေဆာင္ရြက္မႈမွာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ပီျပင္စြာ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးသည့္အျပင္ ထိုေကာ္မရွင္ မတိုင္မီက ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မတီ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားမွာလည္း ပီျပင္ျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ႏိုင္ငံတကာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ (Transparency International) ၏ ၫႊန္းကိန္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျခစားမႈအမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ဆက္လက္ ပါဝင္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၁၇၇ ဆင့္ရွိသည့္ အနက္ ၁၅၇ အဆင့္တြင္ ရွိေနသည္။
အျခားေသာ ျပႆနာမ်ားျဖစ္သည့္ တရားေရးမ႑ိဳင္၏ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ ျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ မွ်တျခင္းမရွိေသာ စီရင္မႈမ်ား၊ ေျမယာျပႆနာ၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး၊ မီဒီယာသမားမ်ားကို ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ဆက္ရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ၁ဝဝ ေက်ာ္ တရားရင္ဆိုင္ေနရျခင္း အစရွိသည္တို႔မွာလည္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။
အထူးသျဖင့္ ကာလရွည္ၾကာလာသည့္တိုင္ ေနာက္ကြယ္မွ တရားခံကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ လူမ်ဳိးေရးအေၾကာင္းျပဳ ပဋိပကၡမ်ား၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ျခင္းမ်ားမွာလည္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက သိသာစြာေလ်ာ့ပါးသြားျခင္း မရွိေသးေပ။
ထို႔အတူ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ေအာင္ျမင္ေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟု သက္ေသျပရန္ Show Business အေနျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးေရးမွာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ လံုးဝျဖစ္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးဘဲ အားလံုးပါဝင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ စတင္ႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေသာ စသည့္အခ်က္မ်ားမွာ လက္ေတြ႕က်ေသာ အရာမ်ားအျဖစ္ ရွိေနသည္။
Credit - Eleven Media Group